Tlenki azotu to gazy, które nie powstają w naturalny sposób. Istnieją w atmosferze naszej planety dopiero od około 5500 lat. Pradawna działalność człowieka, a w szczególności wytapianie metali, była przyczyną ich powstania. Gdy spalanie paliw kopalnych zachodzi w wysokich temperaturach (ponad 1100 st. C) w dużej ilości tlenu, to azot zawarty w tych paliwach i pewna ilość tego z powietrza łączy się z tlenem tworząc grupę tlenków azotu (NOx). Tlenki azotu są silnymi gazami cieplarnianymi (270 razy silniejszymi niż CO2), które swą aktywność utrzymują przez blisko 1000 lat od chwili powstania. Obecność NOx w powietrzu jest bardzo szkodliwa dla wszystkich organizmów żywych. Są to silne substancje kancerogenne, wpływają na degradację DNA, są przyczyna wielu chorób układu oddechowego u ludzi. Łącząc się z parą wodną i kroplami deszczu tworzą kwaśne deszcze i ułatwiają tworzenie się smogu.

W silnikach zasilanych pochodnymi ropy naftowej procesy spalania dla zwiększenia ich sprawności i lepszego wykorzystania paliwa przeprowadza się przy dużym ciśnieniu (wysoki stopień sprężania), i z doładowaniem (duża ilość tlenu) co zwiększa i przyśpiesza tworzenie NOx. Tlenki azotu tylko w niewielkim stopniu są redukowane w systemach katalitycznych układów wydechowych. W nowoczesnych pojazdach stosuje się do ich neutralizacji specjalne reaktory chemiczne. W reaktorach tych wykorzystuje się płyn AdBlue (mocznik ze specjalnymi dodatkami) podawany w kontrolowany sposób do gorącego strumienia spalin. W efekcie można uzyskać nawet 80% redukcję tworzonych w danym silniku tlenków azotu.

Działanie reaktora redukującego NOx wymaga dokładnego określenia ilości NOx wypływających z cylindrów do układu wydechowego, temperatury spalin, stopnia działania systemu recyrkulacji spalin (EGR), ciśnienia doładowania, temperatury otoczenia. Te i jeszcze dodatkowe dane są przetwarzane przez komputer sterujący silnikiem i reaktorem redukującym NOx.

Sprawne działanie całego systemu redukcji NOx wymaga zastosowania szybkiego w działaniu i dokładnego czujnika NOx montowanego w układzie wydechowym. Praca czujnika w bardzo gorącym strumieniu spalin powoduje, że ma on ograniczoną trwałość i z czasem konieczna jest jego wymiana. Awaria lub zużycie się czujnika NOx objawia się pogorszeniem parametrów silnika, zwiększeniem zużycia paliwa, nadmiernym zużywaniem się katalizatorów i uszkodzeniami w systemie DPF.

Prosty z pozoru czujnik NOx wymaga bardzo wiele uwagi podczas jego wymiany i instalacji. Zaleca się aby wymianą zajmowali się przeszkoleni mechanicy, dysponujący odpowiednim sprzętem diagnostycznym.

Przy montażu nowego czujnika należy pamiętać o kilku istotnych dla jego działania i trwałości zasadach. Końcówka pomiarowa czujnika nie może być w żaden sposób czyszczona ani mechanicznie ani chemicznie. Końcówka pomiarowa czujnika po zamontowaniu musi być prostopadła do strumienia spalin. Czujnik musi być zatem zamontowany na prostym odcinku rury wydechowej i tam gdzie spaliny mają wysoką temperaturę. Aby końcówka pomiarowa nie uległa szybkiemu uszkodzeniu czujnik musi być montowany na górnej ściance rury wydechowej. Takie położenie zabezpiecza czujnik przed dostaniem się do niego wody wykraplającej się w przewodzie wydechowym podczas nagrzewania silnika. Po zamontowaniu nowego czujnika należy usunąć z pamięci komputera sterującego silnikiem wszelkie błędy i poprzednie dane adaptacyjne i przeprowadzić procedurę adaptacji nowego czujnika do systemu. Nieprawidłowości przy montażu czujnika powodują wydłużenie jego czasu reakcji, przekłamanie przekazywanych do komputera silnika danych i skrócenie czasu życia tego elementu. Uwagi związane z montażem zamiennego czujnika mają szczególne znaczenie gdy naprawie podlega oryginalny fabryczny układ wydechowy.

Czujniki NOx są dopasowane do konkretnej wersji pojazdu i stosowanej w nim wersji silnika. Nie ma czujników uniwersalnych. Dobór czujnika zamiennego musi opierać się o szczegółowe parametry i wytyczne określone przez producenta pojazdu. Firma HIGHWAY AUTOMOTIVE dostarcza zamienne czujniki NOx zgodne ze specyfikacją producentów pojazdów i w swoich katalogach dokładnie wskazuje który typ czujnika należy zastosować w naprawianym pojeździe. Każdy czujnik dostarczany na rynek jest indywidualnie kalibrowany i zabezpieczony przed przypadkowym zanieczyszczeniem lub uszkodzeniem.

HIGHWAY AUTOMOTIVE oferuje także możliwość testowania czujników NOx za pomocą specjalnego testera imitującego rzeczywiste warunki jego pracy. Podczas testu sprawdzane są wszystkie elektryczne parametry czujnika oraz jego czas reakcji i odczyty. Ta diagnoza pozwala określić przydatność wykorzystywanego czujnika lub znaleźć przyczynę jego awarii.

Artykuł sponsorowany Highway Automotive