Czy zdobycie prawa jazdy w Polsce jest najtrudniejsze?
W raporcie „Prawo jazdy na świecie – vademecum przyszłego kierowcy” eksperci Oponeo.pl wzięli pod lupę m.in. wiek kandydatów, badania, sposób nauki, egzaminy, poziom ich zdawalności, koszty oraz rodzaje uprawnień. Analizie poddano wymagania z 24 państw. Oprócz państw europejskich, pojawiły się także takie jak Nowa Zelandia, Brazylia, Chiny, Indie czy Singapur.
Postanowiliśmy przeanalizować wymogi prawa jazdy i porównać je z Polską, ponieważ może to wpływać na bezpieczeństwo na polskich drogach. W zestawieniu najbardziej zaskoczyła nas różnica trwania egzaminu praktycznego oraz to ile czasu kierowcy poświęcają na naukę.
Content Marketing Specialist w Oponeo.pl, organizator raportu - Michał Pawlak
Oponeo.pl poprosiło też o komentarz do badania Stowarzyszenie Partnerstwo dla Bezpieczeństwa Drogowego – kluczową organizację pozarządową, działającą na rzecz poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce.
Podstawowe wymagania i możliwości nauki dla przyszłych kierowców
Prawie we wszystkich badanych krajach przyszli kierowcy muszą mieć ukończone 18 lat, by zdobyć pełne prawo jazdy. Są jednak wyjątki – na Węgrzech dolna granica to 17 lat. Większość państw daje możliwość praktykowania we wcześniejszym wieku, jeśli obok znajduje się opiekun. W Wielkiej Brytanii osoba ubiegająca się o prawo jazdy musi wyrobić tymczasowe uprawnienia – tzw. Provisional Driving Licence, umożliwiające podjęcie dalszych procedur.
Kursant po swoich 17. urodzinach, dysponując Provisional Driving Licence, może nabierać praktycznego doświadczenia w towarzystwie innego kierowcy, który ukończył 21 rok życia i ma stałe prawo jazdy nie krócej niż trzy lata. W Niemczech osoba ucząca się jeździć ma możliwość prowadzenia samochodu z opiekunem, który posiada uprawnienia nieprzerwanie od 5 lat i ma minimum 30 lat. W Nowej Zelandii kandydaci muszą przejść przez trzyetapową drogę, aby zdobyć prawo jazdy, a następnie zdobywają odpowiednie licencje. Złożony system ma zagwarantować przyszłym kierowcom odpowiednie umiejętności oraz doświadczenia, które przydadzą się podczas jazdy.
We wszystkich analizowanych państwach podstawowym wymogiem jest badanie wzroku, ale w niektórych proces jest bardziej skomplikowany. W Czechach, podobnie jak w Polsce, potrzebne jest specjalne orzeczenie lekarskie, w Japonii trzeba zbadać dodatkowo słuch, a w Rosji oraz Ukrainie potrzebne są testy toksykologiczne. Ciekawostką jest, że w Indiach zaświadczenie lekarskie jest wymagane od aplikantów jedynie po 40. roku życia.
Różna długość i trudność kursów oraz egzaminów
Kursanci nie otrzymają prawa jazdy bez nauki teoretycznej – w 15 krajach obowiązkiem jest uczestnictwo w wykładach. Najwięcej czasu na naukę teorii poświęcają Rosjanie – 130 godzin, a w Singapurze poświęca się na to jedynie 22,5 godziny. Pod względem długości zajęć praktycznych ciekawym przykładem jest Nowa Zelandia. Rekomendowana w tym państwie liczba godzin szkoleniowych za kierownicą to 120, choć osoby lepiej radzące sobie z kierowaniem pojazdem mają możliwość wcześniejszego ukończenia kursu. We Włoszech na praktykę poświęca się jedynie 6 godzin.
Z zestawienia wynika, że najtrudniej egzamin teoretyczny na prawo jazdy zdać w Polsce – wymagany poziom poprawności odpowiedzi wynosi aż 92%. Inaczej sytuacja przedstawia się w Indiach, w których wystarczy rozwiązanie testu w 60%.
W 2020 r. wydano 293 tys. uprawnień do kierowania pojazdami – ponad 20% mniej niż w 2019 r. W Polsce uprawnienia te robi się raz w życiu. Warto więc, nie tylko czekać na tę możliwość, ale również dobrze się do tego przygotować. Z naszych obserwacji wynika, że decydujące w wyborze szkoły jazdy są takie argumenty jak cena i bliskość miejsca zamieszkania. Należy jednak podkreślić, że dobrą informacją jest to, iż coraz więcej osób stawia na jakość kształcenia - w końcu umiejętności zdobyte na kursie będziemy kształtować całe życie. Póki co w naszym kraju nie obowiązuje zakaz jazdy samochodem po osiągnięciu konkretnego wieku, a dodatkowe badania przechodzą co 2,5 roku tylko zawodowi kierowcy.
Prezeska Partnerstwa dla Bezpieczeństwa Drogowego - Dorota Olszewska
Raport Oponeo.pl wskazuje także na bardzo duże różnice w długości egzaminów praktycznych. W Chinach czas sprawdzianu umiejętności kandydata za kierownicą jest najdłuższy i wynosi co najmniej 120 minut. Składa się on z oceny ogólnych umiejętności kierowania oraz parkowania i jazdy w ruchu miejskim. Wśród badanych krajów najkrótszy egzamin praktyczny odbywa się w Brazylii – może on trwać jedynie 10 minut.
Okresy próbne, koszty i odnowienia uprawnień
W kilku krajach obowiązuje okres próbny posiadania prawa jazdy. Do tej grupy należą Austria, Francja, Polska, Niemcy, Norwegia, Ukraina oraz Brazylia. Okres próbny trwa od roku do trzech lat. We Francji jest on uzależniony od wybranej opcji kursu.
Kandydaci w różnych krajach muszą się też liczyć z różnymi kosztami. Kursanci najwięcej pieniędzy wydadzą w Japonii. Szacunkowa suma kosztów w Kraju Kwitnącej Wiśni wynosi 10 600 złotych, podczas gdy w Polsce to się jedynie 2 200 złotych. Pod tym względem Polacy wydają relatywnie mało na zdobycie uprawnień kierowcy. Najtaniej jest jednak w Indiach gdzie suma kosztów wynosi jedynie 300 złotych.
W większości analizowanych państw prawo jazdy wymienia się co 15 lat. Jednak w Japonii oraz RPA ten okres jest znacznie krótszy i wynosi jedynie 5 lat, a po upływie tego czasu należy wykonać obowiązkowe badanie wzroku.
