Akumulator rozruchowy ma kluczowe znaczenie dla wszystkich pojazdów wyposażonych w silnik spalinowy. W tym artykule przyjrzymy się różnym metodom testowania, ze szczególnym uwzględnieniem technik, które zapewniają najbardziej wiarygodne rezultaty.
Najprostsze sposoby oceny stanu akumulatora to pomiar napięcia i badanie gęstości elektrolitu. Pomiar napięcia za pomocą woltomierza daje szybki wgląd w stan naładowania akumulatora. Jednak metoda ta ma swoje ograniczenia – nie uwzględnia rzeczywistej pojemności ani zdolności akumulatora do utrzymania obciążenia. Dodatkowo aby była dokładna akumulator po pełnym naładowaniu powinien być pozostawiony w spoczynku dla uniknięcia wpływu tzw. ładunku powierzchniowego.
Badanie gęstości elektrolitu za pomocą areometru dostarcza więcej informacji o stanie ogniw akumulatora. Niemniej jednak, ta metoda staje się kłopotliwa do zastosowania w nowoczesnych akumulatorach bezobsługowych. Na skutek tego popularna niegdyś metoda stała się niepraktyczna w warunkach warsztatowych.
Testery akumulatorów oparte o pomiar konduktancyjny mierzą zdolność akumulatora do przewodzenia prądu elektrycznego. Metoda ta jest szybka, bezpieczna i nie wymaga rozładowywania akumulatora. Tester poddaje akumulator sygnałowi testowemu o niskiej amplitudzie częstotliwości przez akumulator i mierzy jego odpowiedź. Pozwala to ocenić stan wewnętrzny ogniw wyrażony często jako rezystancja wewnętrzna. Uzyskany wynik zostaje następnie przeliczony na szacowaną zdolność rozruchową dla porównania z wartością nominalną określoną przez producenta.
Zalety popularnych testerów elektronicznych:
Elektroniczny tester akumulatora często jest wyposażony w funkcję generowania raportów. Urządzenie samo drukuje wyniki badań w formie wydruków z drukarki termicznej bądź w formie kompleksowych raportów drukowanych z pomocą drukarki komputerowej. Uzyskujemy zestawienie informacji o stanie akumulatora, układu rozruchu i ładowania.
Badanie w oparciu o tester akumulatorów tego typu jest bardzo wygodne i dość miarodajne, jednak testery konduktancyjne mogą nie wykryć wszystkich problemów dotyczących wydajności akumulatora pod obciążeniem.
Akumulatory rozruchowe, jak sama nazwa wskazuje, konstruuje się dla zapewnienia dużych prądów rozruchowych niezbędnych do uruchomienia silnika. Naturalnym wydaje się więc ich badanie pod dużym obciążeniem.
Tester obciążeniowy taki jak BLT600S symuluje rzeczywiste warunki pracy akumulatora, poddając go znacznemu obciążeniu elektrycznemu przez krótki czas. Ta metoda pozwala ocenić, jak akumulator zachowuje się w warunkach podobnych do rozruchu silnika, co jest bliższe rzeczywistej wydajności w pojeździe.
Proces testowania obciążeniowego obejmuje pomiar napięcia, w takcie którego następuje obciążenie akumulatora prądem o wartości rzędu 200, 400 lub 600 A (zwykle około połowy zdolności rozruchowej wyrażonej w amperach). W trakcie testu trwającego kilka sekund jest mierzone napięcie akumulatora.
Jeśli napięcie jest stabilne i powyżej określonego poziomu (zwykle około 9V dla akumulatora 12V), akumulator jest w dobrym stanie. Kryterium stabilności napięcia jest użyteczne przy testowaniu w szerokim zakresie temperatur. O ile wydajność akumulatora spada wraz z temperaturą to zbyt szybki spadek napięcia w trakcie testu niezawodnie wskazuje problem z akumulatorem.
Testery elektroniczne są szybkie i poręczne. Z kolei testowanie pod obciążeniem dostarcza najbardziej wiarygodnych informacji o rzeczywistym prądzie rozruchowym. Pozwala wykryć problemy, które mogą nie ujawnić się przy korzystaniu z innych metod takie jak nierównomierne zużycie lub wady ogniw.
W praktyce, akumulator może wykazywać prawidłowe napięcie i gęstość elektrolitu oraz poprawnie przejść test konduktancyjny, a mimo to zawieźć pod obciążeniem kilkuset amper. Dlatego kompleksowe podejście do testowania, łączące różne metody, jest niezbędne dla uzyskania pełnego obrazu stanu akumulatora.
Choć testery elektroniczne pozostaną popularnym narzędziem oceny akumulatorów, warto pamiętać, że nie są one jedynym ani najdokładniejszym sposobem określenia ich kondycji. Kompleksowe podejście, łączące różne metody, zapewnia pełniejszy obraz stanu akumulatora.
Dla profesjonalistów zajmujących się akumulatorami – czy to sprzedawców, czy mechaników – uzupełnienie wyniku pomiaru o test pod obciążeniem zwiększa pewność uzyskanych wyników. Ma to istotne znaczenie w przypadku udzielania gwarancji na sprzedawane produkty czy usługi.