Klucz dynamometryczny dba o to, by wszystko, czym zajmujemy się zawodowo w warsztacie (czy hobbystycznie w domu) było dokręcane z odpowiednią siłą, tzw. momentem. Taki klasyczny instrument jest wyposażony w sprężynę, której zadaniem jest zapewnienie odpowiedniej, wcześniej zadanej siły napinającej. Kiedy ta zostanie osiągnięta, zapadka blokuje klucz tak, żeby posługujący się nim mechanik nie mógł przesadzić.

To nie fanaberia, ale konieczność – poszczególne elementy mają różną wielkość, są wykonane z materiałów o różnej wytrzymałości (trzeba np. zespolić aluminiowe ze stalowymi albo tymi z włókien węglowych). Nieodpowiednie ich dociągnięcie może doprowadzić do uciążliwych i bardzo kosztownych awarii – choćby wtedy, gdy w nieodpowiedni sposób zostanie zamocowany blok silnika z głowicą.

Nie przez przypadek wspominamy motoryzację, bo trudno wyobrazić sobie pracę w tej branży bez korzystania z certyfikowanego klucza dynamometrycznego: samochód, motocykl czy rower wymagają jego użycia. Podobnie wszelkie urządzenia domowe wyposażone w ruchome części. Ale te narzędzia są niezbędne również w wielu innych dziedzinach przemysłu.

Ogólne zasady działania wszystkich kluczy dynamometrycznych są podobne, choć poszczególne modele mogą się różnić szczegółami:

• Klucz mechaniczny (zwany też klikowym) – jest najpopularniejszy. W chwili przekroczenia zadanej siły informuje nas o tym charakterystyczny klik.
• Klucz wskazówkowy – w czasie dokręcania nakrętki czy śruby wskazówka informuje, jaką siłę osiągnęliśmy.
• Klucz elektroniczny – najnowocześniejszy i gwarantujący największą dokładność rzędu 0,5-4 procent. Zadane i osiągnięte wartości możemy odczytywać na ekranie LCD; niektóre modele oferują dodatkowe funkcje, jak np. pamięć ostatnich ustawień czy kompatybilność z podręcznym komputerem.
• Klucz łamany – jest wyposażony w zawias, który po osiągnięciu zadanej wartości siły łamie się o 20° – to sygnał, że zadanie zostało wykonane.

Jaki wybrać? Wszystko zależy od tego, do jakich zastosowań ma być przeznaczony – do napraw samochodu czy motocykla nadaje się taki, który dysponuje momentem w zakresie 40-200 Nm, do roweru wystarczy ten, który pracuje z siłą 0-25 Nm, a do drobnych, delikatnych elementów, jak np. świece w samochodzie – 0-20 Nm.

Ważny jest jeszcze jeden parametr – rozmiar gniazda grzechotki. W samochodzie, motocyklu i rowerze wystarczy takie o średnicy 3/8 cala, ale do poważniejszych zadań trzeba wybrać egzemplarz w wersji ½ cala.

Żeby każda naprawa z użyciem klucza dynamometrycznego kończyła się pomyślnie, jego użytkownik powinien bezwzględnie pamiętać o jeszcze jednej rzeczy – systematycznej kalibracji narzędzia. Ta jest najczęściej zalecana raz do roku (albo po 5 tysiącach użyć). Po co? Po to, żeby wskazania siły, z jaką pracuje klucz, nigdy nie były przekłamane.

Są dwie metody poradzenia sobie z tym. Pierwsza to skorzystanie z usług certyfikowanego serwisu. Koszt takiej operacji sięga kilkuset złotych. Można też zaopatrzyć się w specjalne urządzenie, które to umożliwia. To oznacza jednorazowo większy wydatek od kilkuset złotych do kilku tysięcy.

Jest jeszcze jeden atut takiego wyboru – serwis zajmujący się wzorcowaniem wydaje świadectwo poświadczające, że klucz działa we właściwy sposób.

Lange Łukaszuk jest wyłącznym przedstawicielem w Polsce 20 wiodących światowych marek w branżach: elektronarzędziowej, narzędziowej, elektrotechnicznej i oświetleniowej. Jako pierwszy wprowadził do Polski szereg renomowanych producentów, jak Steinel, Panasonic, Starmix, Collomix, Proxxon czy Wolfcraft. Od 30 lat strategia rozwoju polega na rozbudowie oferty o produkty tylko wysokiej klasy. Lange Łukaszuk wprowadza na polski rynek również rozwiązania innowacyjne i przyszłościowe technologie w różnych kategoriach produktowych. Jest pionierem w dziedzinach m.in. opalarek oraz pistoletów klejowych. Firma działa na terenie całego kraju, zaopatrując blisko 30 punktów partnerskich oraz ponad 1000 sklepów specjalistycznych i marketów budowlanych. Dla wielu grup asortymentowych jest wiodącym dystrybutorem na polskim rynku narzędziowym.

Źródło: Lange Łukaszuk