Swoją popularność wśród polskich kierowców silniki diesla zawdzięczają przede wszystkim niższemu zużyciu paliwa oraz trwałości i niezawodności, która przez lata była kojarzona właśnie z silnikiem wysokoprężnym. Rygorystyczne normy emisji spalin sprawiły, że obecnie są to bardzo skomplikowane konstrukcje, których koszty utrzymania mogą przyprawić o zawrót głowy. W poniższym tekście DeltaTech przygląda się zagadnieniu serwisowania aut z silnikiem diesla, skupiając się na tym jak ograniczyć koszty serwisu.

Kwestię wyboru między silnikiem diesla a silnikiem benzynowym trzeba rozważyć jeszcze przed zakupem samochodu. Silniki wysokoprężne mają swoją specyfikę, a bez jej uwzględnienia możemy się mocno rozczarować. Jeśli auto będzie użytkowane tylko do jazdy miejskiej na krótkich dystansach, diesel praktycznie zawsze jest gorszym wyborem. Zakup samochodu z silnikiem diesla będzie mieć sens dla osób które planują regularnie uzyskiwać dłuższe przebiegi. Pamiętajmy, że koszt eksploatacji auta to nie tylko paliwo.

Jeśli będziemy jeździć autem w sposób który szkodzi silnikowi, odczujemy to prędzej czy później w postaci kosztownej awarii. Ważne by regularnie kontrolować poziom oleju silnikowego, uzupełniać płyn adblue w pojazdach które tego wymagają, a także reagować na świecenie kontrolki silnika czy inne niepokojące zjawiska jak pogorszenie osiągów czy nieprawidłowa praca silnika. Czekanie z serwisem do momentu gdy z rury wydechowej wydobywa się gęsty dym nie sprawdza się w przypadku nowoczesnych silników.

Wybór konkretnego samochodu, szczególnie w przypadku używanych aut jest bardzo ważny. Jeśli nie mamy wiedzy to skierujmy się do kompetentnego mechanika. Zakup auta w złym stanie technicznym oznacza duże koszty już na samym początku eksploatacji.

Szczegółowe zbadanie stanu technicznego auta to nie jedyne kryterium które powinniśmy brać pod uwagę. Ponieważ pewne elementy po prostu ulegają zużyciu, dobrze jest zorientować się jaki jest koszt wymiany/regeneracji elementów takich jak wtryskiwacze, pompa wysokiego ciśnienia, filtr cząstek stałych czy turbosprężarka. Czy dana jednostka napędowa należy do chwalonych przez użytkowników, jakie są jej słabe punkty? Przyjrzyjmy się zatem poszczególnym komponentom.

Wtryskiwacze

Wtryskiwacze w systemie Common Rail, który stał się wiodącym rozwiązaniem, stosowanym w całej gamie silników diesla są obecne w samochodach osobowych od ponad 20 lat. Technologia jest dojrzała i znana serwisom. Warto sprawdzić koszt nowych wtryskiwaczy – (ceny zaczynają się poniżej 1000 zł, ale mogą sięgać 2000 zł) oraz czy jest możliwa regeneracja. Wiele popularnych wtryskiwaczy dobrze poddaje się regeneracji (koszt kilkuset złotych), która może być świetną alternatywą dla zakupu nowych. W przypadku podzespołów regenerowanych kieruj się do specjalizowanych warsztatów, które udzielają gwarancji na regenerowane wtryskiwacze.

Pompa Common Rail

Kolejny podzespół, który stanowi podstawę działania nowoczesnego układu wtryskowego. Pompa zapewnia trafiające do wtryskiwaczy paliwo pod wysokim ciśnieniem. Skutkiem uszkodzonej pompy wtryskowej mogą być trafiające do układu opiłki metalu, które w krótkim czasie powodują awarię wtryskiwaczy. Cena nowej pompy to najczęściej 2000 – 4000 zł, ale koszt naprawy/regeneracji wynosi kilkaset złotych. Sprawdź ofertę pomp do swojego (lub rozważanego) samochodu.

Sposobem na oszczędności jest dbanie o pompę. Pompie szkodzi słabej jakości paliwo, ponieważ to ono odpowiada za jej smarowanie. W przypadku omyłkowego zatankowania benzyny lepiej zapłacić za lawetę niż ryzykować uszkodzenie pompy i wtryskiwaczy. Wymieniaj filtr paliwa zgodnie z zaleceniami. Właściwie eksploatowane pompy wysokiego ciśnienia należą do bardziej trwałych elementów osprzętu silnika.

Turbosprężarka

Nowoczesny silnik nie może obejść się bez turbosprężarki, która ze względu na trudne warunki pracy, ulega naturalnemu zużyciu. Jej zastosowanie pozwoliło zmniejszyć zapotrzebowanie na silniki o większej pojemności i zwiększyło komfort jazdy. Zakup nowej turbiny to koszt sięgający do kilku tysięcy zł i jest z reguły większy w przypadku turbin o zmiennej geometrii. Koszty naprawy/regeneracji turbiny to wartość rzędu 1000 zł, ale pamiętajmy, że usługa może zostać wykonana właściwie tylko przez nieliczne wykwalifikowane serwisy. Nie kierujmy się wyłącznie ceną i konieczne dopytajmy o warunki gwarancji. Turbinie szkodzi regularna jazda przy zbyt niskich obrotach. Pamiętajmy o spokojnej jeździe bezpośrednio po odpaleniu silnika, a po bardziej dynamicznej jeździe nie wyłączajmy silnika od razu.

Filtr cząstek stałych

Zadaniem filtra cząstek stałych (DPF/FAP) jest wyłapywanie drobin sadzy ze spalin. Jeżdżąc z silnikami wysokoprężnymi wyposażonymi w taki filtr musimy umożliwić proces wypalania, które sterownik realizuje automatycznie (zwykle nie informując o tym) w trakcie dynamicznej jazdy w trasie. Jeśli będziemy jeździć wyłącznie na krótkich dystansach, to zapchany filtr nie będzie mógł zostać oczyszczony, a osiągi silnika ulegną pogorszeniu. Wymiana filtra to koszt od dwóch do kilkunastu tysięcy złotych. Często filtr da się oczyścić za pomocą specjalnej maszyny oraz środków chemicznych – koszt takiej usługi (tzw. serwisowe wypalanie filtra) zaczyna się od kilkuset złotych.

Sposobem na oszczędność jest zapewnienie odpowiednich warunków eksploatacji auta czyli regularne (np. raz w tygodniu) dłuższe trasy. Mniej podatne na zapchanie są tzw. mokre filtry FAP, w których wypalanie sadzy następuje w niższej temperaturze. W filtrach mokrych jest to osiągane za pomocą specjalnego płynu, który choć jest drogi, starcza na długo (interwał dolewania rzędu 100 tys. km). Nie można rekomendować praktykowanej procedury usuwania filtra DPF, ponieważ takie auto nie spełnia deklarowanych norm emisji spalin i nie powinno być dopuszczone do ruchu.

Sprzęgło dwumasowe

Mechanizm sprzęgła wyposażonego w dwumasowe koło zamachowe stał się standardem w nowoczesnych silnikach. Jego zadaniem jest niwelowanie drgań skrętnych w układzie napędowym między silnikiem a skrzynią biegów. Mówiąc bardziej dosadnie, koło dwumasowe pozwoliło zmniejszyć masę (i koszt) skrzyni biegów. Mowa o skrzyniach manualnych, bo w autach z automatyczną skrzynią biegów rzadko stosuje się to rozwiązanie). Jego awarie są niestety dość częste i kosztowne (koszt markowego kompletu to 1000 – 4000 zł). Oszczędność może polegać na wydłużeniu życia części poprzez umiejętnym posługiwaniu się sprzęgłem, wiedząc, że gwałtowne przyspieszanie z niskich obrotów jest niekorzystne.

Zbyt częste włączanie i wyłączanie silnika także skraca żywotność podzespołu. Jeśli odczuwamy wyraźne wibracje, a także szarpanie przy ruszaniu i trudno jest płynnie zmienić biegi, winna może być dwumasa. Niektórzy zastępują sprzęgło zestawem obejmującym zwykłe koło zamachowe z tradycyjnym sprzęgłem o zwiększonej możliwości tłumienia drgań. Taka konwersja sprawdzi się w przypadku niezbyt mocnych silników i większych przebiegów (przy kolejnych wymianach wymieniamy samo sprzęgło) lub w przypadkach wyjątkowo nietrwałych kół dwumasowych. Może się okazać, że ewentualne skrócenie żywotności skrzyni biegów nie będzie problemem uwzględniając koszt części używanych.

Opisane przykłady komponentów pokazują, że nie zawsze musimy ponosić pełen koszt nowych części. Części profesjonalnie regenerowane pozwalają nie tylko oszczędzić , ale ograniczają zużycie energii i materiałów, są więc korzystne dla środowiska. Ale tak naprawdę podstawą ograniczenia wydatków jest dobra diagnostyka. Bez tego będziemy wymieniać sprawne komponenty, których jest widać jest wiele i są kosztowne.

Może się również okazać, że niesprawność jednego elementu doprowadzi do uszkodzenia innych (jak w opisanym przypadku pompy Common Rail). Jeśli nie usuniemy właściwej przyczyny awarii, wkrótce zapali się kontrolka silnika, a my wrócimy do warsztatu, będąc często w punkcie wyjścia. Przykładowo uszkodzony (“lejący”) wtryskiwacz może doprowadzić do awarii turbosprężarki, może również uszkodzić zawór EGR. Produkowana w nadmiarze sadza będzie zbyt szybko zapełniać filtr DPF, co może doprowadzić nawet do jego uszkodzenia.

System do diagnostyki diesla EDIA-PRO mimo upływu czasu nie tylko nie stracił na znaczeniu, ale obecny trend realizowany przez koncerny motoryzacyjne przynosi renesans tej metody. Niezależne badanie działania układu bez korzystania ze złącza OBD uniezależnia nas od oprogramowania sterownika i daje dodatkowe źródło informacji o tym jak działa układ wtryskowy. Dla mechaników często sygnałem usterki były nieprawidłowe korekty wtryskiwaczy, które mogła potwierdzić np. diagnostyka przelewowa. Dziś w niektórych modelach sterowników korekty wtryskiwaczy nie są dostępne.

Jak informuje DeltaTech stosując urządzenie EDIA-PRO możemy pośrednio uzyskać te dane. Dzięki możliwości bezinwazyjnego ustalenia co dzieje się w silniku diesla w czasie pracy, istotnie skracamy czas naprawy. Demontując same wtryskiwacze mające już znaczny przebieg, mamy niemal pewność, że nie przejdą testu na stole probierczym. Często jest jednak tak, że dzięki funkcjom adaptacji w silniku działają poprawnie. Uniknięcie wyjmowania sprawnych komponentów ma istotne przełożenie na finalny koszt naprawy.

Mimo iż silniki diesla jako rodzaj napędu samochodów wydają się w odwrocie, to właściwe eksploatowane mają wciąż wiele atutów. Silniki tego typu osiągają większą sprawność, a dzięki doładowaniu oraz dokładnym odmierzaniu dawek paliwa przez nowoczesne wtryskiwacze zapewniają komfortową pracę w szerokim zakresie obrotów. Użytkując auta z silnikami diesla pamiętajmy o dbaniu o ich stan techniczny i stosowaniu się do zaleceń eksploatacyjnych, które wydłużą ich żywotność.

Źródło: DeltaTech