Strategia Wodorowa Grupy Orlen ma być realizowana w czterech kluczowych obszarach: mobilność, rafineria i petrochemia, badania i rozwój oraz przemysł i energetyka. W efekcie, do końca tej dekady ma powstać 10 hubów wodorowych, a kierowcy w Polsce, Czechach i na Słowacji mają mieć możliwość korzystać z sieci ponad 100 stacji tankowania wodoru.
Musimy maksymalizować zyski i dynamicznie rozwijać nowe obszary naszej działalności. To również one będą napędzały naszą transformację i budowę koncernu multienergetycznego. Tylko w ten sposób skutecznie odpowiemy na wyzwania stojące przed sektorem paliwowym i energetycznym. Do 2030 roku przeznaczymy ponad 7 miliardów złotych na inwestycje, dzięki którym blisko połowa produkowanego w Grupie ORLEN wodoru będzie nisko- i zeroemisyjna. W ten sposób zmniejszymy o 1,6 mln ton emisję CO2. Już mamy silne kompetencje w rozwoju technologii wodorowych, poparte dużym doświadczeniem. Z kolei realizacja strategii w tym obszarze uplasuje nas jako partnera pierwszego wyboru w budowaniu gospodarki wodorowej w Europie Środkowo-Wschodniej – mówi Daniel Obajtek, Prezes Zarządu PKN ORLEN.
Wodór to gaz, który dzięki nisko- lub nawet zeroemisyjności uważany jest na świecie za jeden z kluczowych elementów transformacji energetycznej. Może być wykorzystywany w transporcie, przemyśle lub w sektorze komunalnym, np. w ciepłownictwie. Ze względu na te właściwości, koncern opracował strategię rozwoju w obszarze gospodarki wodorowej, która jest dopełnieniem Strategii Grupy Orlen do 2030 roku.
Do końca tej dekady Grupa Orlen chce zainstalować około 0,5 GW nowych mocy wytwórczych wodoru, uzyskiwanych z odnawialnych źródeł energii oraz przetwarzania odpadów komunalnych. Osiągnięcie tego celu ma być możliwe dzięki budowie łącznie 10 hubów wodorowych, głównie w Polsce, ale też w Czechach. Ma być w nich wytwarzane około 60 kt nisko- i zeroemisyjnego wodoru rocznie. Dodatkowo, zastosowanie technologii magazynowania i wykorzystania dwutlenku węgla (CCS/CCU), umożliwić ma koncernowi obniżenie emisyjności produkcji kolejnych 120 kt wodoru z instalacji produkcyjnych w Płocku. W wyniku tych inwestycji prawie połowa wodoru wykorzystywanego w Grupie Orlen powinna w 2030 roku pochodzić ze źródeł zero- lub niskoemisyjnych.
Pierwszy hub wodorowy koncern uruchomił już w 2021 roku w Trzebini. Obecnie produkuje on szary wodór z przeznaczeniem dla transportu, natomiast docelowo wytwarzany ma być w nim niskoemisyjny wodór, pochodzący z odnawialnych źródeł energii. Kolejny hub powstaje we Włocławku. Rozpoczęcie produkcji zielonego wodoru jest w nim planowane w drugiej połowie 2023 roku. Dwa lata później uruchomiony ma zostać hub w Płocku. Wytwarzany w nim zielony wodór ma być wykorzystywany w przemyśle i transporcie.
Do 2030 roku koncern uruchomić ma także ponad 100 ogólnodostępnych stacji tankowania wodoru wraz z niezbędną logistyką. W Polsce powstać ma ich ok. 57, na Słowacji ok. 28, a w Czechach ok. 26. Obecnie Grupa Orlen posiada już dwie stacje tankowania wodoru w Niemczech. W tym roku powstaną kolejne cztery: trzy w Czechach i jedna w Polsce, w Krakowie. Z kolei w 2023 roku planowane jest uruchomienie stacji wodorowych w Poznaniu i Katowicach. Na każdej z nich pojawić mają się stanowiska tankowania dla aut osobowych i autobusów. Do tankowania aut osobowych wykorzystywane ma być ciśnienie 700 barów, które pozwoli zatankować samochód do pełna w ciągu 5 minut. W praktyce do auta ma trafić ok. 5 kg paliwa, które umożliwi przejechanie nawet 700 km.
Zbudowane mają być również instalacje do produkcji wodoru jakości automotive, w który będą zaopatrywane stacje. Zgodnie ze strategią, koncern chce wytwarzać co najmniej 19 kt wodoru z przeznaczeniem dla transportu. To ilość, która ma pozwolić na zasilenie około 1000 autobusów i 160 pociągów rocznie.
Grupa Orlen podjęła już wcześniej działania w kierunku zagospodarowania wodoru w miejskim transporcie publicznym i kolejowym, podpisując listy intencyjne o współpracy z 17 polskimi miastami oraz czterema przedsiębiorstwami, będącymi potencjalnymi odbiorcami wodoru. Umożliwić ma to lokalizowanie inwestycji w miejscach o najwyższym potencjale do rozwoju transportu wodorowego.
Koncern w Strategii Wodorowej mocny akcent stawia także na badania i rozwój. W 2021 roku w Trzebini oddane do użytku zostało laboratorium analityczne badania wodoru. Natomiast do 2025 roku w Centrum Badawczo-Rozwojowym w Płocku powstać ma pracownia wodorowa. Prowadzone mają być w niej testy i badania na instalacjach w zakresie produkcji wodoru, jego jakości i oczyszczania, a także magazynowania i transportu.
Technologię wodorową Grupa Orlen ma rozwijać także w obszarze przemysłu i energetyki. Strategia zakłada, że nowe jednostki CCGT, powstające w ramach koncernu, będą miały możliwość współspalania wodoru. Natomiast przewidywane w dalszej perspektywie nadwyżki nisko- i zeroemisyjnego wodoru koncern będzie mógł przeznaczyć na potrzeby innych gałęzi przemysłu w kraju i za granicą (m.in. w ramach planowanej Europejskiej Sieci Przesyłu Wodoru).
Ze względu na innowacyjny, kompleksowy i międzynarodowy charakter projektów, znaczna ich część ma ubiegać się o dofinansowanie. W 2021 roku projekt „Clean Cities”, zakładający rozbudowę infrastruktury na potrzebę transportu, uzyskał 2 mln euro bezzwrotnego dofinansowania z unijnego programu CEF Transport Blending Facility. Z kolei projekt „Hydrogen Eagle”, obejmujący Polskę, Czechy i Słowację, dla polskiej i czeskiej części ubiega się o bezzwrotne dofinansowanie w ramach unijnego programu IPCEI.
Źródło: PKN Orlen