Inspekcja Handlowa kontroluje kilka rodzajów paliw ciekłych dostępnych na rynku. Należą do nich olej napędowy, benzyna, gaz LPG oraz biopaliwa. W czasie pierwszej kontroli w 2003 r. odsetek próbek paliw ciekłych niespełniających wymogów jakościowych wyniósł aż 30%. W kolejnych latach ilość nieprawidłowości spadała i od 2016 roku utrzymuje się na poziomie poniżej 4%.

Kontrola jakości paliw ciekłych odbywa się dwutorowo. Po pierwsze, Prezes UOKiK losowo wybiera stacje i wskazuje je odpowiedniej regionalnie Inspekcji Handlowej do kontroli – wydaje się, że ten sposób typowania najlepiej odzwierciedla rzeczywisty obraz jakości paliw w Polsce. Po drugie, IH sprawdza tych przedsiębiorców, wobec których były skargi lub informacje od organów ścigania, albo u których wcześniej wykryła nieprawidłowości. IH kontrolą obejmuje producentów paliw, hurtowników, magazynujących oraz przedsiębiorców prowadzących stacje paliw.

Pomimo systematyczności działań kontrolnych, odsetek paliw niespełniających wymagań jakościowych corocznie kształtuje się na innych poziomach. Mają na to wpływ różne czynniki, np. liczba skontrolowanych przedsiębiorców oraz pobranych próbek a także zmieniające się wymagania jakościowe.

W 2020 r. łącznie do badań pobrano 1491 próbek paliw ciekłych, w tym 779 próbek benzyn i 712 próbek oleju napędowego, na stacjach i w hurtowniach. Badań laboratoryjnych nie przeszło pozytywnie 28 próbek paliw ciekłych (23 próbki oleju napędowego, 5 próbek benzyny) co stanowi 1,88% zbadanych próbek. Odsetek zakwestionowanych próbek paliw w poszczególnych województwach był wyraźnie zróżnicowany. Podczas losowych kontroli stacji paliw najwięcej nieprawidłowości stwierdziliśmy w województwach: zachodniopomorskim (6,25%), lubuskim (6,06%) i pomorskim (3,45%). Natomiast w przypadku kontroli przedsiębiorców wybranych na podstawie m.in. informacji od kierowców najwięcej nieprawidłowości wykryliśmy w województwie opolskim (15,38%), warmińsko – mazurskim (10,00%) oraz pomorskim (9,09%).

W ramach kontroli gazu skroplonego LPG inspektorzy zakwestionowali 0,84% zbadanych próbek pobieranych na stacjach paliw. Nie stwierdzili natomiast żadnych nieprawidłowości podczas kontroli hurtowni. Kontrola jakości lekkiego oleju opałowego przebiegła pomyślnie – wszystkie próbki spełniały wymagania jakościowe określone w rozporządzeniu (podobnie jak w latach 2013-2019).

Od kilku lat na niskim poziomie utrzymuje się liczba nieprawidłowości związanych z przekroczoną zawartością siarki – zarówno w przypadku oleju napędowego, jak i benzyny.

Inspekcja Handlowa wydała 10 decyzji o wycofaniu z obrotu paliw nie spełniających norm, oraz przekazała do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki informacje dotyczące 20 przypadków naruszenia warunków udzielonych koncesji na obrót paliwami ciekłymi i przepisów prawa energetycznego. Prezes URE może nałożyć karę pieniężną na tych przedsiębiorców, którzy naruszają warunki koncesji, sprzedając paliwa niewłaściwej jakości.

IH przekazała również 18 zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa do właściwych miejscowo prokurator rejonowych. Obowiązujące przepisy przewidują surowe sankcje za obrót paliwem złej jakości – grzywnę w wysokości do 1 mln zł lub karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Inspektorzy przekazali również wyniki kontroli odpowiednim służbom – Krajowej Administracji Skarbowej oraz Policji. Prezes UOKiK wszczął 27 postępowań administracyjnych (w tym 6 dot. kontroli przeprowadzonych w 2019 r.) i wydał 31 decyzji (w tym 11 dot. kontroli z 2019 r.)

Od stycznia do końca kwietnia 2021 r. do badań pobrano łącznie 532 próbki paliw ciekłych, w tym 248 próbki benzyn i 284 próbki oleju napędowego. Do tej pory inspektorzy stwierdzili, że 12 próbek paliw ciekłych nie spełnia wymagań jakościowych. Stanowi to 2,26% zbadanych próbek. Większość to olej napędowy. Wszystkie pobrane w tym okresie próbki gazu (LPG) spełniały wymagania jakościowe.

UOKiK przypomina konsumentom, że samodzielnie mogą sprawdzić jakość paliw na stacjach, które skontrolowali inspektorzy. Wystarczy zajrzeć na mapę paliw, dostępną na stronie internetowej Urzędu. Ponadto firma Neptis zintegrowała dane UOKiK z kontroli paliw ze swoją aplikacją nawigacyjną Yanosik. Wraz z czerwcową aktualizacją można zweryfikować w niej jakie stacje, które pozytywnie przeszły kontrolę UOKiK.

Jeżeli podczas tankowania do pełna dystrybutor na stacji paliw wskazał ilość paliwa o kilka litrów większą niż mieści się w baku pojazdu, zwróć się do Głównego Urzędu Miar. Inspektorzy Urzędu Miar mogą skontrolować wskazaną stację i sprawdzić, czy licznik w dystrybutorze wskazuje prawidłową ilość tankowanego paliwa.

Zobacz pełen raport z 2020 r. z kontroli paliw ciekłych oraz wstępną informację z 2021 r.

Źródło: UOKiK