Komisja Europejska wezwała Polskę do usunięcia uchybienia w związku z brakiem zapewnienia przyjaznego dla środowiska demontażu i recyklingu pojazdów po zakończeniu ich użytkowania.
Dyrektywa w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji (dyrektywa 2000/53/WE) jest jednym z elementów szeroko zakrojonych działań, dzięki którym europejska gospodarka ma w większym stopniu być gospodarką o obiegu zamkniętym, w której odpady systematycznie odzyskuje się i ponownie wykorzystuje lub poddaje recyklingowi. Przepisy prawa polskiego nie przewidują obecnie sankcji za niezarejestrowanie importowanych pojazdów ani za brak informowania właściwych organów o nabyciu lub zbyciu takich pojazdów. Wynikający stąd brak dokładnych informacji utrudnia działania zmierzające do zapewnienia traktowania pojazdów zgodnie z dyrektywą.
Wiele elementów samochodu ma wartość surowcową, dlatego istotne jest efektywne odzyskiwanie materiałów. Każdy samochód składa się m.in. z metali (77 proc.), tworzyw sztucznych (8 proc.) oraz innych surowców. Materiały te mogą zostać ponownie wykorzystane w nowych produktów. Recykling samochodu rozpoczyna się w momencie przekazania wyrejestrowanego auta do specjalistycznej stacji demontażu. W pierwszej kolejności usuwane są z niego płyny eksploatacyjne takie, jak: oleje czy paliwo. Następnie demontowane są poszczególne podzespoły, tj. akumulator, koła, elementy oświetlenia. Otrzymane materiały zostają posegregowane na grupy, które mogą zostać ponownie wykorzystane lub przetworzone. Specjalistyczne instalacje montowane w nowoczesnych zakładach recyklingu usprawniają proces rozdrabniania karoserii samochodu, a także oddzielania metali od innych surowców. Odzyskane materiały trafiają do odpowiednich podmiotów, które wykorzystują je w produkcji nowych produktów.
Cały proces w skrócie prezentuje poniższy spot wideo opracowany przez firmę Stena Recykling:
Recykling pojazdów ma ogromne znaczenie dla zrównoważonego rozwoju, dlatego poszukiwane są najlepsze metody odzysku materiałów z samochodów, jak również podnoszone są wymagania prawne dotyczące ich recyklingu. Wyzwaniem jest znalezienie najlepszych i najskuteczniejszych technologii, które pozwolą na maksymalny odzysk materiałów. Z samochodów uzyskiwanych jest obecnie 30 różnych rodzajów materiałów. Są one cennym surowcem, który może być powtórnie wprowadzonym do obiegu.
Dyrektor Sprzedaży Outbound i Produkcji w Stena Recycling Polska - Piotr Ślusarz
Nieodpowiednie traktowanie pojazdów wycofanych z eksploatacji może powodować poważne zagrożenia dla środowiska, gdyż nieostrożne obchodzenie się z płynem klimatyzacyjnym, kwasem akumulatorowym, częściami z tworzyw sztucznych i oponami może powodować poważne zagrożenia dla zdrowia ludzi i środowiska.
Obecnie na świecie opracowuje się technologie umożliwiające jak największy odzysk materiałów oraz części z samochodów wycofanych z eksploatacji, np. akumulatorów litowo-jonowych. Jest to jeden z najprężniej rozwijanych obszarów ze względu na niewielkie zasoby litu dostępne w środowisku naturalnym, a także wzrost liczby aut wykorzystujących technologię hybrydową. Powstające aktualnie nowoczesne zakłady recyklingowe stosujące innowacyjne rozwiązania umożliwiają zwiększenie efektywności recyklingu pojazdów.
W związku z wezwaniem od Komisji Europejskiej Polska ma 2 miesiące na udzielenie odpowiedzi.
Źródło: Komisja Europejska, Stena Recykling