Jak zaznacza szef resortu klimatu i środowiska Michał Kurtyka, elektromobilność nie jest modą, a realnym narzędziem poprawy jakości życia i zdrowia.

„Mój elektryk” to nowy program dopłat do zakupu lub leasingu tego typu pojazdów. Bazując na dotychczasowych doświadczeniach i reagując na rozwój w sektorze elektromobilności, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wprowadził szereg rozwiązań w zasadach ubiegania się o dofinansowanie oraz korzystania z elektryków.

Dofinansowaniem z programu „Mój elektryk” ma być objęty zakup lub leasing – to jedno z najważniejszych udogodnień nowego programu. W przypadku osób fizycznych ma wynieść 18 750 zł, a dla tych z Kartą Dużej Rodziny 27 000 zł. W ten sposób poza efektem ekologicznym NFOŚiGW chce uzyskać także efekt społeczny – upowszechnienie pojazdów elektrycznych w rodzinach wielodzietnych. W ich przypadku ma nie obowiązywać także limit ceny pojazdu.

Pozostali adresaci programu mają liczyć na dofinansowania, których poziom ma zależeć od kategorii pojazdu oraz średniorocznego przebiegu. Mogą się przy tym ubiegać o dofinansowanie więcej niż jednego pojazdu. Poszerzenie grupy beneficjentów programu ma na celu ułatwienie przechodzenia na transport zeroemisyjny wszystkim zainteresowanym podmiotom, w tym firmom i organizacjom, które planują modernizację lub wymianę swojej floty.

Wnioskodawcy nie będący osobami fizycznymi na pojazdy kategorii M1 mają uzyskiwać dofinansowanie nawet do 27 000 zł w przypadku deklarowanego średniorocznego przebiegu min. 15 000 km, na pojazdy kategorii L mają uzyskiwać 4000 zł wsparcia. Natomiast dofinansowanie zakupu pojazdów kategorii N1 ma wynieść nawet 70 000 zł. Warunkiem ma być zadeklarowanie średniorocznego przebiegu powyżej 20 000 km. Dofinansowania mają obejmować zarówno zakup, jak i leasing pojazdów.

Budżet „Mojego elektryka” to 500 mln zł. Realizację programu przewidziano na lata 2021 – 2026, a nabory wniosków mają być prowadzone do 2025 roku lub do wyczerpania środków. Stopniowo NFOŚiGW ma uruchamiać kolejne nabory:

1. dla osób fizycznych na dofinansowanie zakupu pojazdu zeroemisyjnego – wnioski będzie można składać od 12 lipca oraz
2. dla przedsiębiorców, samorządów oraz innych podmiotów instytucjonalnych na zakup pojazdów zeroemisyjnych
3. dla banków, które za pośrednictwem firm leasingowych będą dystrybuowały dopłaty do leasingu, w tym najmu długookresowego.

Nabór wniosków o dofinansowanie składanych przez osoby fizyczne rozpocznie się 12 lipca i ma być prowadzony do wyczerpania środków lub do 30 września 2025 r. Cały proces przyznawania dotacji ma być prowadzony online, przy minimum formalności. Dofinansowanie dla osób fizycznych ma być przyznawane na zasadzie refundacji części poniesionych kosztów zakupu auta.

Aby ją uzyskać należy wypełnić wniosek elektroniczny. Osoba ubiegająca się o dofinansowanie musi zarejestrować pojazd na terytorium RP, ubezpieczyć go i zobowiązać się, że nie pozbędzie się go przez dwa lata od uzyskania dotacji. W przypadku pozytywnej oceny Funduszu wniosek, po złożeniu przez wnioskodawcę podpisu elektronicznego, będzie stanowił umowę z NFOŚiGW.

Nowy program Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ma na celu zwiększenie liczby użytkowanych pojazdów elektrycznych, które mają pozwolić na ograniczenie szkodliwej emisji gazów cieplarnianych, zwłaszcza w miastach. Z danych Eurostatu (dane za lata 2009-2019) wynika, że to właśnie transport, który odpowiada za ok. 10% emisji, w największym stopniu ze wszystkich sektorów gospodarki zwiększał emisję szkodliwych gazów w Polsce – średnio o 4,7% rocznie. Z tego powodu, poza zachętami do korzystania z EV, takimi jak dofinansowania czy zmiany w prawie, pozwalające użytkownikom elektryków poruszać się po buspasach i nie płacić za parkowanie w strefach płatnego parkowania, ważna jest edukacja i promowanie postaw ekologicznych w transporcie.

Tego typu działaniami mają być dwie ogólnopolskie, zasięgowe kampanie edukacyjno-informacyjne opowiadające przystępnym językiem o tym, jak elektromobilność wpływa na środowisko naturalne, poprawę warunków życia i zdrowia ludzi oraz rozwój gospodarczy. Pierwsza z nich to „Każda podróż ma znaczenie”. Przeprowadzi ją Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych (PSPA). Druga to z kolei cykl działań w ogólnopolskich mediach „Elektromobilność – Zielone Światło dla Klimatu”, którą przeprowadzi Fundacja Czyste Powietrze. Oba podmioty zostały wyłonione przez NFOŚiGW w konkursie wniosków o dofinansowanie w ramach programu „Edukacja ekologiczna”. Umowy o dofinansowanie obu projektów zostały podpisane podczas konferencji inaugurującej nowy program NFOŚiGW.

Rozszerzenie grona beneficjentów mogących ubiegać się o dofinansowanie zakupu samochodu elektrycznego o przedsiębiorców i samorządy, podniesienie wysokości dopłaty do 27 tys. zł dla samochodów osobowych i utrzymanie dofinansowania w kwocie 70 tys. dla modeli dostawczych. Ponadto, zwiększenie limitu maksymalnej ceny dotowanego pojazdu elektrycznego do 225 tys. zł, znaczne uproszczenie procedur oraz uwzględnienie leasingu, jako dopuszczalnej formy finansowania – to, zdaniem Polskiego Stowarzyszenia Paliw Alternatywnych (PSPA), najistotniejsze punkty nowego programu.

Jak podkreśla PSPA końcowy sukces programu będzie zależał jednak od tego, jak szybko uruchomione zostaną nabory dla przedsiębiorców i samorządów oraz od terminu uruchomienia wsparcia dla infrastruktury ładowania. PSPA niekorzystnie ocenia wycofanie się z koncepcji dotacji do prywatnych punktów ładowania w ramach innego programu dofinansowania – „Mój prąd”.

Według PSPA, zapowiedź dopuszczenia leasingu jako możliwej formy finansowania przez przedsiębiorców dotowanego pojazdu zeroemisyjnego przyspieszy elektryfikację transportu w Polsce. O dotacje do leasingu, w imieniu leasingobiorców, występować mają firmy leasingowe, które będą współpracowały z bankami. To im NFOŚiGW udostępni środki na dopłaty. Po stronie przedsiębiorcy ma być podpisanie umowy leasingu z dotacją. W tym zakresie, jak wskazuje polska branża elektromobilności, również najważniejsze jest jak najszybsze uruchomienie wsparcia.

PSPA od początku postulowało także o podniesienie maksymalnej ceny dotowanego pojazdu, co z pewnością zwiększy zainteresowanie programem wśród beneficjentów i jego efektywność.

PSPA wskazuje, że w porównaniu do ubiegłorocznych programów pilotażowych, „Mój elektryk” ułatwi otrzymanie dofinansowania, m.in. dzięki uproszczonej procedurze, która ma się obywać w całości online.

Budżet na dofinansowanie, względem ubiegłorocznego programu dla osób fizycznych, podwyższono z 37,5 do 100 mln zł (nabór ma być prowadzony do 30 września 2025 r. lub wcześniejszego wyczerpania środków), a dla rozszerzonego grona beneficjentów, w tym przedsiębiorców i samorządów, ma wynieść w kolejne 400 mln zł. Co ważne, o dotacje będą mogli ubiegać się również obecni posiadacze samochodów elektrycznych, o ile nabyli swoje pojazdy w okresie od 01 maja 2020 r.

Ubiegłoroczny program „Zielony Samochód” cieszył się niską popularnością. Pierwotne plany NFOŚiGW zakładały objęcie wsparciem 2 000 samochodów elektrycznych, jednak ostatecznie z dofinansowania skorzystało zaledwie 241 beneficjentów. PSPA od momentu ogłoszenia programów pilotażowych zwracało uwagę na ich niewystarczające dostosowanie do realiów rynkowych. Wśród najważniejszych postulatów wymieniano m.in. zbyt niską kwotę dopłat oraz niską cenę maksymalną dotowanych pojazdów, skomplikowaną procedurę ubiegania się o dofinansowanie, jak również zbyt rygorystyczne wymogi, które musieli spełniać beneficjenci wsparcia.

Według PSPA, proponowany przez NFOŚiGW system wsparcia rynku pojazdów elektrycznych powinien objąć cały obszar elektromobilności i zapewnić dotacje także do infrastruktury ładowania, jako kluczowego czynnika przyczyniającego się do przyspieszania dekarbonizacji sektora transportu w Polsce. W tym zakresie branża elektromobilności niekorzystnie oceniła np. wycofanie się z koncepcji dotacji do prywatnych punktów ładowania w ramach innego programu – „Mój prąd”.

W ramach kampanii elektromobilni.pl uruchomiono internetowy kalkulator, dzięki któremu każdy może sprawdzić, jakie pojazdy łapią się na dofinansowanie i ile będą finalnie kosztować. Dotyczy to również programu „Mój elektryk”.

Kalkulator dopłat pozwala w prosty i przejrzysty sposób sprawdzić cenę każdego całkowicie elektrycznego (BEV) samochodu osobowego dostępnego na polskim rynku, z uwzględnieniem dotacji ze środków publicznych.

Aby skorzystać z narzędzia, wystarczy wejść na stronę elektromobilni.pl, a następnie w sekcji „Narzędzia i kalkulatory” wybrać „Kalkulator dopłat”. Kolejny krok stanowi wybór interesującego nas pojazdu oraz wskazanie, czy jest się posiadaczem karty dużej rodziny. Kalkulator ustala, czy dany samochód kwalifikuje się do dofinansowania ze środków NFOŚiGW oraz jaka będzie jego cena zarówno przed, jak i po uzyskaniu dotacji. Narzędzie oblicza również, o jaki procent cena nabywanego pojazdu zmniejszy się dzięki dopłacie.

Za kompaktowego Nissana LEAF z dopłatą zapłacimy o 15% mniej – 105 150 zł (96 900 zł z kartą dużej rodziny), zaś koszt zakupu Volkswagena ID.3 po dotacji wyniesie 121 240 zł (112 990 zł z kartą dużej rodziny), co względem ceny bazowej stanowi obniżkę o 19%. W przypadku Hyundaia Kona Electric korzystając programu „Mój Elektryk” można obniżyć cenę katalogową o 12% – do 137 150 zł (lub do 128 900 zł z kartą dużej rodziny). Z kolei gdy planujemy nabycie Mercedesa-Benz EQA koszt zakupu dzięki dotacji zostanie zredukowany o 9% – do poziomu 181 150 zł (172 900 zł z kartą dużej rodziny).

Na stronie elektromobilni.pl dostępne są także inne narzędzia dla zainteresowanych elektromobilnością: mapa stacji ładowania, katalog i porównywarka EV, kalkulator kosztów ładowania, porównywarka taryfowa, profiler ładowarki domowej, kalkulator TCO, kalkulator CO2 i mapa zasięgów.

Źródło: NFOŚiGW/PSPA