Polska głosowała przeciw zakazowi rejestracji nowych samochodów spalinowych po 2035 roku. Rozwiązanie to nie ma nic wspólnego ze sprawiedliwą transformacją, a wyłącznie z indywidualnymi celami niektórych państw. Naszym zdaniem czynnikiem decydującym o wyborze technologii na kolejne dziesięciolecia powinien być rynek i społeczeństwa, a nie przymus UE – powiedziała ministra klimatu i środowiska.
Od początku negocjacji polski rząd akcentował zasadę neutralności technologicznej, która polega na pozostawieniu otwartości na różne technologie. Zasada ta w jego ocenie powinna mieć zastosowanie również w odniesieniu do rozwiązań układów napędowych, które przyczynią się do zmniejszenia emisji CO2 pochodzącego z sektora transportu. Poza rynkiem i społeczeństwem także producenci pojazdów powinni mieć według rządu możliwość wyboru optymalnej dla siebie technologii.
W 2026 r. planowana jest rewizja rozporządzenia dot. zakazu rejestracji nowych samochodów spalinowych. Jestem przekonana, że do tego czasu w UE zrozumieją absurd tej decyzji i plany w tym zakresie zostaną zweryfikowane – dodała ministra Anna Moskwa.
Podczas obrad ministra wyraziła poparcie ws. pakietu gazowego, dotyczącego wspólnych zasad rynków wewnętrznych gazów odnawialnych, gazu ziemnego oraz wodoru.
Procedowany dziś pakiet gazowy wynika z wyjątkowej sytuacji, jaką jest wojna w Ukrainie. Potrzebujemy rozwiązań zmniejszających ryzyko szkodliwych działań Rosji na rynku gazu w UE, a równocześnie kompleksowo wzmacniających unijne bezpieczeństwo – powiedziała szefowa resortu klimatu i środowiska.
Byliśmy jako Polska przygotowani na odcięcie się od rosyjskich surowców już od dawna. Nie możemy w przyszłości dopuścić jednak – jako cała UE – do uzależnienia się od Federacji Rosyjskiej w jakimkolwiek zakresie. Nasze działania na najbliższe miesiące powinny koncentrować się na zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego państw UE, a jednocześnie pomocy dla Ukrainy w walce z rosyjskim agresorem – zaakcentowała.
Przy tej okazji ministra klimatu i środowiska przypomniała o negatywnym stanowisku polskiego rządu wobec całego pakietu „Fit for 55”, ustalającego, w ocenie rządu, nierealne cele i ambicje oraz znacznie wpływającego na miks energetyczny państw członkowskich. W opinii rządu pakiet w znacznej większości jest procedowany w oparciu o błędną podstawę prawną, co ma tworzyć niebezpieczny precedens.
Innym ważnym tematem Rady TTE była debata dot. reformy rynku energii elektrycznej. Strona polska podkreśliła, że długoterminowy wzrost gospodarczy wymaga niezakłóconego dostępu do energii elektrycznej po przystępnych cenach.
Obecny kryzys pokazał, że mechanizmy mocowe są przydatne. Polska popierała i nadal popiera umożliwienie państwom członkowskim elastycznego stosowania i modyfikacji mechanizmów mocowych, które poprawiają bezpieczeństwo energetyczne i zapewniają zachęty do rozwoju stabilnych i dyspozycyjnych mocy wytwórczych, które mogłyby uzupełniać pracę odnawialnych źródeł energii – powiedziała.
Równocześnie, na marginesie Rady TTE, wiceminister Adam Guibourgé-Czetwertyński wziął udział w spotkaniu ministrów państw pro-jądrowych. Rozmowy dotyczyły m.in. stworzenia w UE sprzyjających ram przemysłowych i finansowych dla energii jądrowej w celu osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. i zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego wszystkich państw członkowskich.
Rada przyjęła wczoraj (28 marca 2023 r.) rozporządzenie określające bardziej rygorystyczne normy emisji CO2 dla nowych samochodów osobowych i dostawczych. Nowe przepisy mają na celu ograniczenie emisji z transportu drogowego, który ma największy udział w emisjach pochodzących z transportu, oraz stanowią odpowiedni bodziec dla przemysłu motoryzacyjnego do przejścia na mobilność bezemisyjną, przy jednoczesnym zapewnieniu ciągłych innowacji w branży.
Nowe przepisy określają następujące cele:
Cieszę się, że UE wywiązuje się ze swoich obietnic dzięki pakietowi Fit for 55. Nowe przepisy stworzą możliwości dla najnowocześniejszych technologii i stworzą impuls dla przemysłu do inwestowania w przyszłość wolną od paliw kopalnych – powiedziała Romina Pourmokhtari, szwedzka ministra klimatu i środowiska.
Regulacyjny mechanizm zachęt dla pojazdów bezemisyjnych i niskoemisyjnych (ZLEV) ma obowiązywać od 2025 r. do końca 2029 r. W ramach tego mechanizmu, jeśli producent spełni określone kryteria sprzedaży pojazdów bezemisyjnych i niskoemisyjnych może zostać nagrodzony mniej rygorystycznymi celami w zakresie emisji CO2. Poziom odniesienia ustalono na 25% dla samochodów osobowych i 17% dla samochodów dostawczych.
Rozporządzenie zawiera odniesienie do e-paliw, przy czym po konsultacjach z zainteresowanymi stronami Komisja ma przedstawić wniosek w sprawie rejestracji pojazdów napędzanych wyłącznie paliwami neutralnymi pod względem emisji CO2 po 2035 r., zgodnie z prawem UE, poza zakresem norm floty oraz zgodnie z unijnym celem neutralności klimatycznej.
Rozporządzenie zawiera klauzulę przeglądową, która przewiduje, że w 2026 r. Komisja dokona szczegółowej oceny postępów w osiąganiu celów 100% redukcji emisji na 2035 r. oraz ewentualną potrzebę ich przeglądu. W przeglądzie uwzględniony ma zostać rozwój technologiczny, w tym w odniesieniu do technologii hybrydowych typu plug-in, oraz znaczenie opłacalnego i społecznie sprawiedliwego przejścia na zerową emisję.
Ponadto rozporządzenie zawiera inne przepisy, takie jak:
Rozporządzenie utrzymuje derogację dla małych producentów do końca 2035 roku. Zmienia ono obowiązujące przepisy, ostatnio skorygowane w 2019 r. Zgodnie z rozporządzeniem każdy producent musi zapewnić, aby średnie emisje CO2 z jego floty nowo zarejestrowanych pojazdów w roku kalendarzowym nie przekraczały jego indywidualnego rocznego docelowego poziomu emisji. Jeśli przekroczą, producent musi zapłacić karę w wysokości 95 euro za gram CO2/km powyżej wartości docelowej za każdy zarejestrowany pojazd. W konsekwencji, po uzgodnieniu nowych celów, pojazdy bezemisyjne ostatecznie staną się tańsze niż pojazdy napędzane paliwami kopalnymi.
Powiązany przegląd rozmieszczenia infrastruktury paliw alternatywnych (AFIR) ma przyspieszyć rozwój infrastruktury umożliwiającej kierowcom ładowanie pojazdów we wszystkich państwach członkowskich.
Propozycja zmiany norm emisji CO2 dla samochodów osobowych i dostawczych jest częścią pakietu „Fit for 55”. Zaprezentowany przez Komisję Europejską 14 lipca 2021 r. pakiet ma umożliwić UE ograniczenie emisji gazów cieplarnianych netto o co najmniej 55% do 2030 r. w porównaniu z poziomem z 1990 r. oraz osiągnięcie neutralności klimatycznej w 2050 r.
Parlament Europejski przyjął szereg poprawek do wniosku Komisji w dniu 8 czerwca 2022 r. Rada ds. Środowiska osiągnęła podejście ogólne w sprawie wniosku w dniu 29 czerwca 2022 r. Po negocjacjach międzyinstytucjonalnych Rada i Parlament Europejski osiągnęły wstępne porozumienie polityczne w sprawie wniosku w dniu 27 października 2022 r. Parlament Europejski przyjął rozporządzenie w pierwszym czytaniu w dniu 14 lutego 2023 r. Wczorajsze przyjęcie przez Radę jest ostatnim etapem procedury decyzyjnej. Rozporządzenie ma zostać teraz opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE i wejść w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu.
Źródło: Ministerstwo Klimatu i Środowiska/Rada Unii Europejskiej