Dostępne są dwa główne rodzaje termostatów. Większość pojazdów jest wyposażona w termostat tradycyjny z czułym na ciepło elementem woskowym, który rozszerza się po podgrzaniu, powodując ruch tłoka i otwarcie zaworu. Dostępne są również termostaty sterowane elektronicznie z rezystorem grzejnym wbudowanym w element woskowy. Rezystor jest sterowany przez elektronikę silnika, umożliwiając profilaktyczne otwarcie zaworu i zapewniając jeszcze skuteczniejsze nagrzanie silnika.
Jednak obydwa rodzaje termostatów nie różnią się ze względu na symptomy uszkodzeń: w obu przypadkach możemy napotkać takie same problemy. Oto najważniejsze z nich:
Stare lub nieodpowiednie chłodziwo w układzie chłodzenia
Układ chłodzenia zawiera chłodziwo. Należy pamiętać o kilku rzeczach, aby uniknąć problemów. Po pierwsze, chłodziwo trzeba wymieniać przynajmniej raz na pięć lat. Po drugie, rodzaj chłodziwa ma znaczenie: każdy odpowiada określonej specyfikacji i technologii. Mieszanie chłodziw wykonanych w różnych technologiach może skutkować niewystarczającą ochroną antykorozyjną. Korozja w układzie silnika może z kolei powodować:
Tak więc jeśli rodzaj chłodziwa w układzie jest nieznany, należy przepłukać cały układ, a następnie napełnić go nowym chłodziwem. Zawsze należy pamiętać, że zastosowanie niewłaściwego chłodziwa może sprzyjać jego przegrzewaniu, zamarzaniu, powstawaniu wżerów kawitacyjnych, korozji, a nawet wycieków.
Zablokowany zawór termostatu
W przypadku problemów z układem chłodzenia należy sprawdzić zawory termostatu. Jak wiadomo, zawór termostatu otwiera się, kiedy chłodziwo osiągnie określoną temperaturę. Jeżeli termostat zablokuje się w pozycji otwartej, pęknie oprawa i zawór nie będzie mógł się całkowicie zamknąć. To doprowadzi do stałego dopływu chłodziwa do chłodnicy i spowoduje nadmierne wychłodzenie silnika, a co za tym idzie kłopoty z nagrzewaniem, zwiększoną emisję spalin i gorszą efektywność paliwową.
Jeśli natomiast element woskowy został uszkodzony przez korozję lub awarię mechaniczną, np. przez pękniętą sprężynę termostatu, wówczas termostat utknie w pozycji zamkniętej. W rezultacie przepływ chłodziwa do chłodnicy będzie zablokowany, co może być powodem przegrzania i uszkodzenia silnika. W takim przypadku może powstać wiele szkód kosztownych w naprawie, więc zaleca się, aby zawsze wymieniać termostat razem z pompą wodną i paskiem rozrządu.
Pęcherzyki powietrza w układzie chłodzenia
Wymiana chłodziwa jest procesem, który należy przeprowadzać bardzo ostrożnie — zarówno w przypadku termostatów tradycyjnych, jak i elektronicznie sterowanych. Jeżeli chłodziwo nie zostanie uzupełnione we właściwy sposób po przeglądzie układu chłodzenia, np. po wymianie termostatu, węża chłodziwa lub pompy wodnej, do układu chłodzenia może przedostać się powietrze. Za każdym razem, gdy w samochodzie wycieka chłodziwo, istnieje prawdopodobieństwo przedostania się powietrza do układu chłodzenia, co może spowodować problemy z przegrzaniem lub awarię czujnika temperatury silnika, który następnie wyśle niewłaściwe dane dotyczące temperatury chłodzenia do jednostki sterującej silnikiem. Jeśli układ chłodzenia samochodu posiada zawory odpowietrzające, łatwo jest rozwiązać ten problem. Wystarczy je otworzyć, aby wypuścić całe powietrze do momentu, aż zacznie wyciekać chłodziwo.
Wiele samochodów cierpi z powodu niewłaściwego chłodzenia dlatego, że chłodziwo uległo degradacji lub dlatego, że zostało zanieczyszczone szkodliwymi osadami (cząstkami ściernymi i ciałami obcymi). W przypadku niewłaściwego przepłukania całego układu chłodzenia wewnątrz mogą pozostać zanieczyszczenia, co może być powodem przedwczesnej awarii nowo zainstalowanych części. Najlepszym sposobem na uniknięcie tych problemów jest przepłukanie układu chłodzenia i usunięcie wszystkich zanieczyszczeń, m.in. płukarką Gates Power Clean, która działa, wykorzystując czystą wodę i sprężone powietrze (dzięki czemu w procesie nie ma szkodliwych substancji chemicznych ani rozpuszczalników).