Nadszedł długo wyczekiwany okres wakacyjny. Na co zwrócić uwagę by wybierając się na wypoczynek uniknąć niebezpiecznych sytuacji na drodze? Kluczowym elementem prawidłowego stanu technicznego pojazdu są odpowiednio dopasowane i przygotowane opony. Zgodnie z wynikami Raportu PZPO ryzyko wypadku drogowego obniża stosowanie ogumienia z właściwym ciśnieniem i bieżnikiem. Wysokość bieżnika powyżej 1,6 mm to ponad 80 proc. mniej szans na uczestnictwo w wypadku*. Dodatkowo eksperci twierdzą, że bieżnik płytszy niż 3 mm nie posiada pierwotnej skuteczności i np. podczas ulewy nie odprowadzi tak dobrze nadmiaru wody spod kół. W takiej sytuacji może dojść do utraty przyczepności, tzw. zjawiska aquaplaningu, a w konsekwencji wpadnięcia w poślizg.
O dobrej przyczepności samochodu w czasie przyspieszania, hamowania oraz na zakrętach decyduje ciśnienie opon. Zbyt niski jego poziom negatywnie wpływa na stabilność, wydłuża drogę hamowania i zwiększa spalanie. Za wysokie ciśnienie opon zwiększa podatność ogumienia na uszkodzenia, które przekłada się na szybsze zużycie zawieszenia samochodu. Jak dowiedziono w badaniu jazda z prawidłowym ciśnieniem w oponach obniża ryzyko wypadku o ok. 35 proc.**.
Przyjmuje się, że uniwersalną i bezpieczną wartością ciśnienia jest 2,2 bara, jednak warto kierować się zaleceniami producenta auta. Niestety kierowcy często myślą (aż 50 procent zgodnie z badaniami USTMA***), że zalecane ciśnienie jest podane na boku opony. Tam znajdziemy jedynie informację o jego maksymalnej wartości. Wskazane poziomy umieszczone są na tabliczce znamionowej, znajdującej się przy kole zapasowym, w okolicach wlewu paliwa lub na słupku przy drzwiach pojazdu. Nieco wyższe ciśnienie warto utrzymać, gdy podróżujemy z kompletem pasażerów i ciężkim bagażem.
przedstawiciel ITR CEE Sp. z o. o., firmy dystrybuującej opony Yokohama w Polsce - Artur Posłuszny
Eksperci sugerują, by pomiaru ciśnienia dokonać na zimnych oponach lub po jeździe nie dłuższej niż 2 km, nie zapominając o kole zapasowym. Jeżeli ostatniego brak, należy sprawdzić obecność i stan coraz popularniejszego zamiennika – zestawu naprawczego, w skład którego wchodzi kompresor i preparat uszczelniający. Warto też upewnić się, czy mamy podnośnik i klucz do kół, niezbędne przy samodzielnej wymianie koła.
Samochód obciążony wakacyjnym bagażem zachowuje się zupełnie inaczej na drodze. Przed podróżą warto zainteresować się dwoma informacjami dotyczącymi ogumienia. Indeksy prędkości i ładowności danej opony mają kluczowe znaczenie i zapewniają bezpieczeństwo w trasie. Pierwszy, wyrażony literą, informuje o maksymalnej prędkości, z jaką pojazd może się poruszać. Drugi, wskazany wartością numeryczną, informuje o maksymalnym dopuszczalnym obciążeniu w kilogramach, przy zachowaniu dopuszczalnej przez producenta prędkości.
Oba parametry można znaleźć na ścianie bocznej opony przy informacji o jej rozmiarze. W przypadku letniej opony Yokohama BluEarth-A AE50 w rozmiarze 205/55R16 w jednej z kombinacji posiada ona indeks prędkości V, co oznacza prędkość maksymalną 240 km/h, a indeks nośności 91 – co określa ciężar na 615 kg na jedną oponę. Polskie prawo drogowe zakazuje poruszania się pojazdami, w których zamontowane jest ogumienie o niższym indeksie prędkości i nośności niż określony przez producenta. Jeżeli taka sytuacja zaistnieje, a samochód będzie uczestniczył w wypadku, firma ubezpieczeniowa może odmówić wypłaty odszkodowania.
- Artur PosłusznyZachowanie auta podczas jazdy daje nam wskazówki czy opona nie uległa przypadkiem uszkodzeniu. Powinny nas zaniepokoić takie sygnały, jak nagłe wibracje wyczuwalne na kierownicy czy zbaczanie auta z toru jazdy – ściąganie na jedną stronę. W takiej sytuacji należy przerwać jazdę, wstępnie ocenić stan ogumienia na własną rękę, a następnie udać się, wykorzystując koło zapasowe, dojazdowe lub zestaw naprawczy do profesjonalnego serwisu. Fachowa diagnoza postawiona w odpowiednim momencie ograniczy koszty naprawy oraz zapobiegnie niebezpieczeństwu na drodze.
Do najczęstszych uszkodzeń eksploatacyjnych opon należą uszkodzenia mechaniczne.
Powstają one w konsekwencji przebicia czy przecięcia ogumienia ostrym przedmiotem. W bieżnik opony mogą wbić się ciała obce, których nie można usuwać na własną rękę. Typowym przykładem jest przebicie opony gwoździem. Gwóźdź należy zostawić w ogumieniu i udać się do wulkanizacji, gdzie nastąpi uszczelnienie przy pomocy tzw. kołków. W tym przypadku z reguły nie następuje osłabienie konstrukcji. Może do niego dojść w przypadku przecięcia boku opony. Opony z uszkodzoną konstrukcją nie można naprawić. Należy ją zutylizować.
- Artur Posłuszny
Opony z nieprawidłowym ciśnieniem są szczególnie narażone na uszkodzenia. Najczęściej usterkom ulega wtedy bieżnik, dochodzi do nadmiernego zużycia czoła i barków opony. Jednak zbyt dynamiczny najazd na krawężnik lub wjechanie w dziurę oponą z nieprawidłowym ciśnieniem może doprowadzić do przerwania warstwy kordu tekstylnego, stalowego lub drutówki i powstania bąbli na boku opony, które świadczą o jej nieodwracalnym zniszczeniu.
W ciągu pięciu ostatnich lat wzrosła świadomość kierowców dotycząca znaczenia opon w aspekcie bezpieczeństwa na drodze. Aktualnie jest to drugi element samochodu wymieniany w tym kontekście****. I chociaż coraz więcej kierowców przykłada wagę do kontroli stanu technicznego opon, to wciąż należy uświadamiać społeczeństwo, że dobry stan techniczny ogumienia oznacza bezpieczeństwo na drodze. Dlatego warto wyrobić sobie nawyk systematycznej kontroli głębokości bieżnika, ciśnienia oraz obecności ciał obcych. Szczególnie istotne jest sprawdzanie opon przed wyruszeniem w trasę oraz regularne kontrole ogumienia starszego niż 5 letnie.
*Wpływ opon na bezpieczeństwo drogowe Raport Polskiego Związku Przemysłu Oponiarskiego z 2018 r.
**Wpływ opon na bezpieczeństwo drogowe…
***Amerykańskie Stowarzyszenie Producentów Opon
****Badanie Millward Brown dla PZPO z 2018 r.
Źródło: Yokohama