Nasze coroczne, subiektywne, podsumowanie najważniejszych wydarzeń w branży aftermarketowej zaczniemy tym razem „od końca”. Przyjrzymy się sytuacji jaka obecnie panuje w branży motoryzacyjnej. Zakłócone łańcuchy dostaw, braki półprzewodników i magnezu, zakłócone dostawy części samochodowych do fabryk i przestoje w produkcji samochodów, a a efekcie wzrosty cen pojazdów nowych i szybujące w górę ceny aut używanych – z tym od kilku miesięcy zmaga się branża motoryzacyjna. Szacuje się, że ok. 8 mln aut nie zostanie wyprodukowanych w wyniku kryzysu związanego z brakiem podaży półprzewodników.

Najnowszy „Barometr dostawców motoryzacyjnych w Polsce” AutomotiveSuppliers.pl z IV kwartału 2021 roku wskazuje, że 56,9 proc. ankietowanych menedżerów firm motoryzacyjnych wyraża opinię, że problem braku półprzewodników będzie wpływał na niższą produkcję w ich zakładach do końca I półrocza przyszłego roku. Motofaktor.pl sprawdził jaki ta sytuacja ma wpływ na producentów części samochodowych. O komentarz poprosiliśmy wówczas Polską Grupę Motoryzacyjną.

Najlepiej radzą sobie ci, którzy mają zdywersyfikowaną produkcję i dostarczają np. do różnych producentów pojazdów (przestoje nie zawsze się pokrywają), do pojazdów popularnych i do pojazdów premium, do osobowych i do ciężarowych, a najlepiej, jeśli mają też klientów z innych branż, np. rolniczej, meblarskiej, budowlanej, AGD, czy farmaceutycznej. Wiele firm już ma bardziej lub mniej zdywersyfikowaną produkcję, ale też w tym kierunku firmy konsekwentnie się rozwijają – mówi wówczas Bartosz Mielecki, Dyrektor Zarządzający PGM.

Z drugiej strony, branża motoryzacyjna nigdy chyba jeszcze nie była u progu zmian, które w tak ogromnym stopniu zaważą na jej przyszłości. Motoryzacja stoi przed wyzwaniami związanymi nie tylko z rewolucją przemysłową, ale także z szeroko pojętą rewolucją cyfrową. Trendy, które obecnie mają wpływ na branżę motoryzacyjną, to rozwój elektromobilności, pojazdy autonomiczne, pojazdy skomunikowane i carsharing.

Ogromne znaczenie ma także transformacja energetyczna i ekologia. Zarówno producenci pojazdów, jak i części samochodowych muszą się z tym zmierzyć, by przetrwać na rynku. Nadchodzi schyłek napędów spalinowych, a branża motoryzacyjna w obecnym kształcie skazana jest na wymarcie – żartowali uczestnicy dyskusji, która odbyła się podczas 11. Konferencji Moto Idea, zorganizowanej przez firmę Exact Systems w Łodzi w dniach 26-27 października 2021 r.

Wprowadzone przez UE bardziej rygorystyczne normy emisji CO2 dla samochodów osobowych i dostawczych mają przyspieszeć przejście na mobilność bezemisyjną dzięki wymogowi zmniejszenia średnich emisji z nowych samochodów o 55 proc. od 2030 r. i o 100 proc. od 2035 r. w porównaniu z poziomami z 2021 r. W rezultacie wszystkie nowe samochody rejestrowane od 2035 r. będą bezemisyjne. Co to oznacza dla aftermarketu?

Dla niektórych na pewno będzie to oznaczało zniknięcia z rynku. Brzmi to brutalnie, ale taka jest prawda. Weźmy za przykład tłumiki. One są niezbędne w pojazdach spalinowych, natomiast w pojazdach elektrycznych nie potrzeba ich wcale, więc firma specjalizująca się tylko w ich produkcji lub podobnych podzespołach już dziś powinna zacząć myśleć o zmianie profilu. Czasami będzie to oznaczało kompletne przekwalifikowanie się czy wejście w zupełnie nowe obszary biznesowe – czyli w praktyce zamknięcie jednej firmy, a może bardziej działalności, i otwarcie nowej. Na to jest oczywiście czas, ale trzeba mieć na uwadze, że takich decyzji nie można przeciągać w nieskończoność i funkcjonować na zasadzie “Jakoś to będzie”. Nie będzie i o tym trzeba pamiętać – mówił w wywiadzie dla Motofaktor.pl Jakub Faryś, Prezes Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego.

To najgorętsze tematy ostatnich miesięcy. A na jakie inne wydarzenia roku 2021 warto zwrócić uwagę?

Mijający rok nie obfitował w tak spektakularne transakcje jak było to w poprzednich latach, ale jest kilka, które warto odnotować. Włoska firma z Florencji – Industrie Saleri Italo przejęła od Schaefflera markę Ruville. Specjalizująca się w segmencie termiki w pojazdach samochodowych firma Industrie Saleri Italo S.p.A. to część Grupy Saleri, która jest liderem w opracowywaniu rozwiązań z zakresu termiki w pojazdach. Celem Grupy jest szybkie osiągnięcie pozycji głównego dostawcy technologii zarządzania ciepłem w pojazdach elektrycznych.

W związku z transakcją firma Schaeffler przeprowadziła reorganizację działu Automotive Aftermarket. Wszystkie produkty Schaeffler oferowane dotychczas pod marką Ruville są sprzedawane pod marką FAG.

Z kolei Autonet Group Holding (AGH), należący do Swiss Automotive Group (SAG), przejął większość akcji Augsburg International (AI). Swiss Automotive Group zajmuje piąte miejsce na europejskim rynku aftermarket, natomiast Augsburg International (AI) to jeden z najważniejszych niezależnych dystrybutorów części samochodowych w Rumunii.

Spółka LKQ Corporation przejęła firmę Green Bean Battery. Założona w 2016 roku Green Bean Battery zajmuje się regeneracją akumulatorów hybrydowych.

Genuine Parts Company (GPC) ogłosił zawarcie ostatecznej umowy, na mocy której spółka zależna Motion Industries, Inc. przejmie Kaman Distribution Group (KDG) – dystrybutora i dostawcę rozwiązań dla przemysłu w zakresie przenoszenia mocy, automatyki. Genuine Parts Company jest obecny w Polsce poprzez Alliance Automotive Group, który przejął w 2017 roku Group Auto Polska. Grupa zajmuje się także dystrybucją samochodowych części zamiennych w USA, Kanadzie, Meksyku, Australii, Francji, Wielkiej Brytanii, Irlandii, Niemczech, Holandii i Belgii.

W lutym 2021 r. Mahle przejęło cztery zakłady produkcyjne w Japonii, Tajlandii i USA od firmy Keihin. Dzięki przejęciu Mahle umacnia swoją pozycję w dziedzinie układów klimatyzacji. To jedna ze strategicznych przyszłych dziedzin grupy.

Za sprawą przejęcia ITR CEE Spółka z o.o. przez Yokohama Europe GmbH powstała nowa spółka reprezentująca japońską markę nad Wisłą. Spółka nosi teraz nosi nazwę Yokohama CEE Spółka z.o.o. i odpowiada za sprzedaż opon osobowych Yokohama i Alliance oraz opon Yokohama Motorsport w Polsce i na Ukrainie oraz w Kaliningradzie, Mołdawii i Bułgarii. Szefem operacji biznesowych został Artur Posłuszny.

I na koniec dość zaskakująca transakcja – Andrzej Senkowski, założyciel firmy Polcar, kupił Grupę WM – wydawcę regionalnego dziennika „Gazeta Olsztyńska”. Andrzej Senkowski przejął 95% udziałów Grupy WM od dotychczasowego właściciela “Gazety Olsztyńskiej” Jarosława Tokarczyka, który pozostaje współwłaścicielem w nowych strukturach spółki i według nieoficjalnych informacji wciąż ma być zaangażowany w działalność poligraficzną firmy.

Podsumowując rok 2021 nie sposób nie wspomnieć o zmianach strukturalnych w firmach. Miniony rok to zmiana nazwy firmy z Total na TotalEnergies. Zmiana nazwy, to początek strategicznej transformacji Total w firmę o szerokiej tożsamości multienergetycznej. Wraz ze zmianą nazwy TotalEnergies przyjęło nową identyfikację wizualną.

Tymczasem Denso Aftermarket and Industrial Solutions (AMIS) przeszło zmiany, które mają usprawnić działalność w Europie i na rynkach lokalnych. Od 1 kwietnia 2021 r. za zintegrowane działania na rynku wtórnym w Europie odpowiada nowy, przeprojektowany paneuropejski zespół zarządzający.

Najważniejsza informacja z ostatnich tygodni to zmiana na stanowisku prezesa firmy Moto-Profil. Michał Tochowicz zastąpił na tym stanowisku Leszka Żurka, jednego ze współzałożycieli i wieloletniego członka zarządu. Leszek Żurek związany jest z Moto-Profilem od 1993 roku. Na przestrzeni lat odpowiadał m.in. za kwestie finansowe i logistyczne, a od 2019 roku pełnił funkcję prezesa zarządu. Teraz został przewodniczącym rady nadzorczej Moto-Profilu.

Z pewnością nie zamierzam wprowadzać nagłych zmian. Będzie to ewolucja, a nie rewolucja, oparta na partnerskich relacjach i lojalności wobec klientów. Zbudowaliśmy wspólnie naprawdę dobrze funkcjonujący biznes, a te relacje są jego podstawą. Chcemy, aby Moto-Profil rósł w siłę, a wraz z nim nasi partnerzy – powiedział Michał Tochowicz w wywiadzie dla Motofaktor.pl.

Również ELIT Polska ma nowego prezesa. Gelu Manta został powołany na stanowisko Prezesa Zarządu ELIT Polska. Zastąpił Svena Lundquista, który piastował tę funkcję przez ostatnie 3 lata.

Od razu warto przypomnieć o inwestycji na polskim rynku Grupy LKQ Europe, do której należy ELIT Polska. W Katowicach rozpoczęło działalność centrum innowacji i obsługi. Już teraz w nowo otwartym ośrodku LKQ Europe cyfrową transformacją zajmuje się ponad 30 pracowników, z uwzględnieniem ekspertów ds. technologii cyfrowych. Na najbliższe lata planowane jest powiększenie zespołu do 250 wysoce wykwalifikowanych osób. LKQ Europe przewiduje trwały i dynamiczny wzrost w regionie Europy Środkowo-Wschodniej.

Nadal widzimy możliwości wzrostu i rozwoju w Polsce. Będziemy rozwijać Centrum Innowacji i Obsługi w Katowicach oraz infrastrukturę również w innych rejonach Polski. Nie wykluczamy także akwizycji w Europie – poinformował w wywiadzie dla Motofaktor.pl Arnd Franz, dyrektor generalny LKQ Europe.

Tymczasem dwaj polscy dystrybutorzy notowani na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych powoli podsumowują swoje tegoroczne przychody. W raporcie za trzeci kwartał 2021 Grupy Inter Cars czytamy, że skonsolidowany zysk netto za okres 9 miesięcy 2021 roku wynosi 473 861 tys. zł i jest wyższy o 251 463 tys. zł od zysku za 9 miesięcy 2020 roku. W ocenie Zarządu Spółki 3 kwartały 2021 roku należy uznać za bardzo pozytywne dla Grupy Kapita łowej, pomimo niestabilnego
otoczenia ekonomicznego, w tym skutków pandemii w Europie i na świecie.

Grupa Auto Partner po trzech kwartałach 2021 dwucyfrowych wzrostów przychodów ze sprzedaży osiągnęła poziom ok. 1,7 mld zł , co oznacza +35% r/r. Grupa rozwija sieć dystrybucji, w okresie dziewięciu miesięcy 2021 otworzyła 11 nowych oddziałów w Polsce i w efekcie łączna ich liczba wynosi 103. Grupa w III kwartale podjęła decyzję o utworzeniu nowego centrum logistyczno– magazynowego w Poznaniu o łącznej powierzchni około 14 tys. m2. Obecnie (stan na koniec września 2021) łączna powierzchnia magazynowa Auto Partner wynosi ponad 100 tys. m2.

Groupauto Polska ogłosiła podpisanie umowy z firmą SZiK z Rzeszowa z siedzibą w Tyczynie. SZiK jest jednym z ważniejszych regionalnych dystrybutorów części na Podkarpaciu.  Do GAP dołączyła także spółka akcyjna Handlopex. Spółka z obrotem rzędu 180 mln euro, z osiemnastoma oddziałami o łącznej powierzchni magazynowej ponad 90 tys. m2, ponad 650-osobowym zespołem i roczną sprzedażą opon na poziomie ponad 3 mln sztuk, należy do największych europejskich dystrybutorów w tym segmencie.

Sieć ProfiAuto powiększyła się we wrześniu o kolejnego partnera – sklep Brems w Koninie. Obecnie na terenie Polski, Czech i Słowacji działa już niemal 2200 warsztatów oraz ponad 250 sklepów i hurtowni motoryzacyjnych ProfiAuto.

Do zarządu MOTO Floty, wchodzącej w skład ProfiAuto Group, dołączył Michał Oglęcki, zastępując na stanowisku prezesa Andrzeja Kisałę. Spółka MOTO Flota specjalizuje się w świadczeniu kompleksowych usług serwisowych w całej Polsce.

W tym roku sieć Premio obchodzi 15-lecie obecności na polskim rynku. Obecnie pod jej szyldem działa już 150 serwisów w całej Polsce. Początki Premio w Polsce sięgają 2006 roku. Pierwsze oficjalne otwarcie miało miejsce w serwisie Premio Ring w Gdańsku, a w kolejnych miesiącach swoją działalność z logiem sieci w tle rozpoczęły następne punkty.

Jubileusz działalności w Polsce w tym roku świętuje także EuroWarsztat. Pomysł stworzenia międzynarodowej sieci warsztatów EuroGarage, w Polsce znanej jako EuroWarsztat, zrodził się w Groupauto International w 1998 roku. Jubileusz sieci zbiegł się w czasie z obchodami dwudziestolecia istnienia Groupauto Polska (GAP), organizatora sieci EuroWarsztat. Po dwudziestu latach działalności, skonsolidowane obroty członków GAP wzrosły aż 50-krotnie.

Z kolei Bosch Car Service obchodził w tym roku dwa ważne jubileusze: 100-lecia działalności i 30-lecia obecności w Polsce. Bosch Service to obecnie największa na świecie sieć niezależnych warsztatów, zrzeszająca blisko 15 000 serwisów w 150 krajach.

Rok 2021 to również kilka znaczących inwestycji, które warto tutaj przypomnieć. Przedstawiciele marki BILSTEIN wmurowali w tym roku kamień węgielny pod nowe centrum testowe budowane przy niemieckim torze Nürburgring. 

Producent opon, firma Hankook, oddała do użytku nowe centrum testowe w Hiszpanii oraz Warsztaty Nürburgring w Meuspath w regionie Ahrweiler w południowo-zachodnich Niemczech. Także Nokian Tyres rozpoczął testowanie opon w swoim nowym ośrodku w Santa Cruz de la Zarza.

Firma Mahle uruchomiła nowe centrum testowe do zastosowań wodoru na terenie o powierzchni 1400 metrów kwadratowych w Stuttgarcie.

Tymczasem w Polsce ruszyła budowa Panattoni Park Rzeszów Airport II. Pierwszym najemcą powierzchni w parku została firma BorgWarner, producent podzespołów stosowanych przy układach napędowych oraz wydechowych pojazdów. Oddanie całego budynku do użytku ma nastąpić w lutym 2022 r.

Firma ZF promował swoją strategię „Next Generation Mobility. NOW„, której ważnym ogniwem są i będą jej filie działające w Polsce. Centra Inżynieryjne Elektroniki ZF w Częstochowie i Łodzi zatrudniają obecnie około 700 pracowników. Jako pierwsza, już w 2005 roku, została otwarta lokalizacja w Częstochowie. Kolejna, Łódzka działa od roku 2017. Firma zatrudnia w naszym kraju niemal 10 tysięcy osób, w tym wysoko wyspecjalizowanych inżynierów oraz technologów i jest jednym z największych pracodawców na południu kraju.

W naszej ocenie warto zwrócić uwagę na dwie kwestie. Pierwsza to stawki za badania techniczne pojazdów, które od wielu lat utrzymują się na stałym poziomie, a brak podwyżek opłat w stacjach kontroli pojazdów wyprowadził jej pracowników na ulice Warszawy. Manifestacja zakończyła się złożeniem w Kancelarii Premiera petycji w tej sprawie.

Podczas protestu Polska Izba Stacji Kontroli Pojazdów przekonywała, że brak waloryzacji cen badania technicznego może być też niebezpieczny. Okresowe badanie techniczne to rutynowa czynność, jaką raz w roku wykonuje każdy właściciel pojazdu. Od siedemnastu lat otrzymujemy za tę usługę ten sam rachunek – 98 złotych. To, jak przekonują właściciele stacji kontroli pojazdów, stawka nieadekwatna do obecnych realiów. Oprócz petycji w sprawie waloryzacji opłat za badanie techniczne na ręce przedstawicieli KPRM złożono 3384 deklaracji poparcia. Obecne stawki za badanie techniczne są jednymi z najniższych w Europie. Po przeliczeniu na złotówki w Belgii to koszt ok. 270 zł, w Hiszpanii od 160 do 190 zł, a w Niemczech nawet 540 zł.

W sprawie opłat za badania techniczne pojazdów interweniuje także Rzecznik Praw Obywatelskich. RPO poinformował 18 grudnia 2021 r., że skierował w tej sprawie pismo do Ministerstwa Infrastruktury.

No i wielki upadek roku, bo tak chyba trzeba nazwać – wielki i  bardzo przykry dla branży. Sąd Rejonowy w Warszawie ogłosił w tym roku upadłość Ursusa. Od pewnego czasu spółka miała poważne problemy finansowe. W związku z tym chciała postępowania restrukturyzacyjnego, ale Sąd Rejonowy w Warszawie nie zgodził się na to i ogłosił upadłość Ursusa. Chcieli tego wierzyciele spółki, czyli Getin Noble Bank i PKO BP. Firma Ursus kojarzona z Warszawą od 2011 działała w Lublinie produkując ciągniki rolnicze i rozszerzając działalność na kolejne rynki, głównie w Afryce. W ciągu minionej dekady spółka rozpoczęła również produkcję autobusów tworząc spółkę Ursus Bus, a także przedstawiła koncept elektrycznego pojazdu dostawczego o nazwie Elvi. Za dużo srok za ogon…

Niewątpliwie największym wyzwaniem roku 2022 roku będzie brak stali i półprzewodników. W październiku stowarzyszenia branżowe zaapelowały do Komisji Europejskiej o wprowadzenie systemowych rozwiązań służących uruchomieniu produkcji półprzewodników w Europie, by uniezależnić się od dostawców z Azji.

Podobne działania prowadzone są w Polsce. Partnerzy społeczni na posiedzeniu Rady Dialogu Społecznego przyjęli uchwałę, w której apelują do rządu o pilne wypracowanie i uruchomienie Programu pomocy i ochrony miejsc pracy i wynagrodzeń dla przedsiębiorców i pracowników przemysłu motoryzacyjnego w Polsce.

Przemysł motoryzacyjny to koło zamachowe polskiej gospodarki. W 2018 roku wartość produkcji wyniosła 145 mld zł. Branża zatrudnia ok. 225 tys. pracowników z przeciętną pensją 5,6 tys. zł (8% więcej niż średnio w gospodarce). Wartość eksportu w 2018 roku osiągnęła 32,3 mld EUR, co stawia Polskę na czwartym miejscu w Unii Europejskiej i dziewiątym na świecie. Przemysł motoryzacyjny charakteryzuje silna proeksportowość, nawet do 85% produkcji w Polsce trafia na rynki zagraniczne. W segmencie producentów pojazdów, ten udział wynosi ponad 90%. W latach 2005-2018 branża rosła w tempie 6,5%, a w przypadku części 9,4%. Jesteśmy zagłębiem producentów części z 59% udziałem w przemyśle motoryzacyjnym. Kłopoty tej branży i zatrudnionych w niej pracowników wpłyną bardzo niekorzystanie na stan całej gospodarki. Dlatego tak ważne jest natychmiastowe podjęcie działań, które ochronią branżę – prognozuje prof. Jacek Męcina doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

Takie rozwiązania wprowadzane są w Niemczech, Hiszpanii, Czechach i na Słowacji.

Nieco optymizmu przynoszą podane 20 grudnia 2021 r. listopadowe dane GUS dotyczące produkcji sprzedanej przemysłowej. W listopadzie przemysł zwiększył produkcję o 15,2% w skali roku. Pomijając odczyty z kwietnia i maja – obarczone efektem niskiej bazy z 2020 r.- listopadowy odczyt jest najwyższym w całym bieżącym roku.

Bardziej szczegółowe dane pokazują, że za listopadowe pozytywne zaskoczenie odpowiada niespotykany wzrost w szeroko rozumianej branży energetycznej. Blisko 50% w skali roku to wzrost wprost wynikający z wciąż rosnących cen gazu i energii elektrycznej, jak również wzrostu cen uprawnieniami do emisji CO2. Dobre wyniki przemysłu to także stopniowe zanikanie problemów z łańcuchami dostaw. Mimo, że problemy podażowe nadal są zgłaszane przez polskich producentów to nie widać tego kompletnie w danych. Może to być wynik pewnego otwarcia się gospodarki azjatyckiej po obostrzeniach związanych z wariantem Delta koronawirusa, a także zwiększonymi zapasami, które przedsiębiorcy robili w czasie luzowania restrykcji w Europie. Pewnego optymizmu dodaje widoczne wygaszanie problemu z dostępnością podzespołów do produkcji samochodów i maszyn. Dynamika produkcji w tej branży wzrosła pierwszy raz od czerwca 2021 r. o 1,4% w skali roku – komentuje Mariusz Zielonka, ekspert ekonomiczny Konfederacji Lewiatan.

Według wstępnych danych w listopadzie 2021, w stosunku do listopada ub. roku, wzrost produkcji sprzedanej odnotowano w 31 z 34 działach przemysłu, m.in. w naprawie, konserwacji i instalowaniu maszyn i urządzeń – o 47,6%, w produkcji chemikaliów i wyrobów chemicznych – o 28,6%, metali – o 26,7%, maszyn i urządzeń – o 20,4%, papieru i wyrobów z papieru – o 19,9%, wyrobów z metali – o 17,4%. Spadek produkcji sprzedanej przemysłu, w porównaniu z listopadem ub. roku, wystąpił w 3 działach, w tym w produkcji skór i wyrobów skórzanych – o 8,5%.