• Zgodnie z uchwałą rady miasta krakowska strefa czystego transportu ma zacząć obowiązywać częściowo w lipcu 2024 roku.
• Wojewódzki Sąd Administracyjny doszukał się błędów w uchwale rady miasta.
• Koalicja Lekarzy i Naukowców na Rzecz Zdrowego Powietrza broni krakowskiej STC.
• Komitet Kraków dla Kierowców chce likwidacji Strefy Czystego Transportu.
• Więcej informacji w polskiej (i nie tylko) branży aftermarketowej i motoryzacyjnej znajdziesz na stronie głównej Motofaktora. Jeśli chcesz być na bieżąco z najważniejszymi wiadomościami z branży – zapisz się na nasz newsletter.

O wyroku zadecydowały błędy w treści uchwały dotyczącej ustanowienia Strefy Czystego Transportu w Krakowie. Sąd nie podważył zasadności jej wprowadzenia. Główną wadą uchwały wprowadzającej SCT, która zdaniem sądu całkowicie ją dyskwalifikuje, jest nieprecyzyjne określenie granic strefy w uchwale.

Zgodnie z uchwałą rady miasta krakowska strefa czystego transportu ma zacząć obowiązywać częściowo w lipcu 2024 roku, a w pełnym zakresie wejść w życie dwa lata później. SCT przewiduje, że w granicach administracyjnych Krakowa (z wyjątkiem dróg ekspresowych i autostrad) nie będą mogły poruszać się najbardziej zanieczyszczające powietrze auta.

Docelowo (od lipca 2026 roku) chodzi o pojazdy benzynowe wyprodukowane przed 2000 rokiem, a więc starsze niż 26 lat, a w przypadku diesli – auta osobowe sprzed 2009 roku (starsze niż 17 lat) oraz autobusy i ciężarówki sprzed 2008 roku. Strefa przewiduje też szereg wyłączeń, m. in. dla seniorów, pojazdów do przewozu osób niepełnosprawnych, pojazdów historycznych czy motocykli.

Jak podaje Program Ochrony Powietrza dla Małopolski z 2023 roku, emisje transportowe odpowiadają w centrum Krakowa (przy Alejach) aż za niemal 45 proc. stężenia pyłu PM10 i 77 proc. stężenia tlenków azotu.

Koalicja Lekarzy i Naukowców na Rzecz Zdrowego Powietrza podkreśla negatywny wpływ na zdrowie, jaki ma wdychanie spalin z silników samochodowych: astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc, ostre incydenty chorób sercowo-naczyniowych oraz rozwój zespołów otępiennych u osób starszych, a także pogorszenie koncentracji i uczenia się dzieci i młodzieży.

Koalicja skierowała apel do Rady Miasta Krakowa nawołujący do utrzymania Strefy Czystego Transportu w mieście. Ochrona życia i zdrowia mieszkańców Krakowa to główny cel SCT – zwracają uwagę lekarze i naukowcy. Podkreślają, że dzięki zmniejszeniu emisji z transportu, w Krakowie można uniknąć niemal 300 zgonów rocznie.

W apelu skierowanym do Rady Miasta Krakowa lekarze i naukowcy zwracają uwagę na istotny aspekt Strefy Czystego Transportu, który w trwającej obecnie burzliwej dyskusji traktowany jest w sposób marginalny – to ochrona życia i zdrowia mieszkańców Krakowa. Eksperci zwracają uwagę, że Kraków należy do czterech miast w Polsce, w których przekroczone są dopuszczalne średnioroczne stężenia NO2. Stężenia tego zanieczyszczenia w Krakowie są czterokrotnie wyższe niż zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia.

Komitet Kraków dla Kierowców, złożony z przedstawicieli Konfederacji, Ruchu Narodowego, Ordo Iuris i Polonia Christiana, złożył do Rady Miasta projekt inicjatywy uchwałodawczej likwidującej Stefę Czystego Transportu. Pod projektem podpisało się 7000 osób – połowa spoza Krakowa, więc ich podpisy się nie liczą, ale 3,5 tys. podpisów to wciąż sporo – zwraca uwagę Polski Alarm Smogowy, który wspólnie z organizacjami społecznymi z Krakowa zaapelował do Rady Miasta o odrzucenie inicjatywy uchwałodawczej Komitetu Kraków dla Kierowców w sprawie likwidacji Strefy Czystego Transportu.

Projekt ma być głosowany 17 stycznia. „Zanieczyszczenia komunikacyjne mają negatywny wpływ na zdrowie mieszkańców, w tym zdrowie dzieci. Długotrwałe oddychanie powietrzem o stężeniu NO2 większym o 10 µg/m3 powoduje wzrost ryzyka zachorowania na astmę nawet o 10-17%. Wysokie stężenia NO2 zwiększają również ryzyko wystąpienia ostrych infekcji górnych dróg oddechowych u dzieci – 9% dla stężenia wyższego o 10 µg/m3. Badania epidemiologiczne potwierdzają także wzrost ryzyka wystąpienia zgonu z powodu zapalenia płuc lub oskrzeli (…). Przyjęta w listopadzie SCT jest już wynikiem daleko posuniętego kompromisu między tym, co powinno być wprowadzone ze względu na ochronę zdrowia mieszkańców, a zadbaniem o interes osób poruszających się najbardziej emisyjnymi samochodami. Wymagania SCT są w związku z tym łagodne – w 2026 roku będą mogły się po niej poruszać nawet 17-letnie Diesle i 26-letnie samochody z silnikiem benzynowym. Przyjęcie przez Państwa Radnych uchwały proponowanej przez komitet Kraków dla Kierowców byłoby pogwałceniem podstawowych zasad praworządności. Zgodnie z polskim prawem, inicjatywę do zmian lub uchylenia Strefy posiada w przypadku Krakowa jedynie Prezydent Miasta” – czytamy w apelu Polskiego Alarmu Smogowego.