Szanse i zagrożenia dla kobiet pracujących w męskiej branży, mężczyźni w biznesie – wsparcie czy konkurencja, polecana ścieżka rozwoju zawodowego – to tylko część zagadnień, o których dyskutowały panie zaproszone do udziału w sesji „Siła kobiet w męskiej branży”. Uczestniczki dyskusji doszły do wspólnego wniosku, że nie ma branż typowo męskich czy damskich.
Zgodnie z powszechnie znanym stereotypem w tzw. męskiej branży kobietom trudniej jest osiągnąć sukces. Uczestniczki dyskusji opowiadały co zdecydowało o tym, że podjęły pracę właśnie w męskiej branży.
Decyzję podjęłam dosyć wcześnie wybierając studia techniczne. Liczyłam się więc z tym, że moja droga zawodowa będzie związana ze środowiskiem produkcyjnym. Zaczynałam w latach 80-tych i szybko zorientowałam się, że w przemyśle nie zrobię wielkiej kariery, bo w tamtych latach był to już przemysł upadający. Z tego powodu zdecydowałam o zmianie profilu zawodowego. Dlaczego pracuję w firmie Bosch? O moim wyborze przesądziła przede wszystkim silna marka. Bardzo chciałam pracować w dużej, zachodniej i do tego niemieckiej korporacji. Bardzo dobrze znałam język niemiecki i była to dla mnie również okazja, aby wykorzystywać go w działaniach zawodowych.
Prezes firmy Robert Bosch - Krystyna Boczkowska
Zdaniem Agnieszki Komornickiej, Prezes firmy Point S, w branżach typowo męskich jest wiele stanowisk, na których doskonale sprawdzają się kobiety.
W moim życiu to przypadki decydowały, że znalazłam się w branży motoryzacyjnej. O mojej drodze zawodowej zdecydowali mężczyźni, którzy założyli się o to, czy kobieta poradzi sobie w męskiej branży. Jeden z nich dał mi szansę i przyjął mnie do pracy w serwisie.
Prezes firmy Point S - Agnieszka Komornicka
Z kolei Agnieszka Walczak, właścicielka warsztatu sieci Bosch Car Service w Kamieniu Pomorskim, po ukończeniu studiów zaczęła pracować w budżetówce, gdzie zupełnie nie mogła się odnaleźć.
Mąż, który właśnie tworzył warsztat samochodowy poprosił mnie o pomoc i zdecydowałam się spróbować. Odbyłam wiele szkoleń i w pewnym momencie pomyślałam, że dobrze byłoby związać się z silnym partnerem, który zapewni nam przyszłość. Wybór padł na sieć Bosch Car Service.
- Agnieszka Walczak
Jeszcze inaczej droga zawodowa w tzw. męskiej branży przebiegała w przypadku Anity Niemczyk, byłej Prezes Inter-Team.
Uważam, że nie ma męskiej branży i damskiej branży. Mój dziadek w latach 60-tych zakładał warsztaty samochodowe, później moja rodzina zaangażowała się także w rynek części zamiennych. Nigdy nie myślałam, że to jest męska branża, to jest moja branża. To jest branża ciekawa, która mnie wciągnęła, w której się odnalazłam, gdzie stawiałam czoła wyzwaniom, gdzie się uczyłam. Oczywiście, panów procentowo jest więcej niż kobiet, ale już na początku mojej ścieżki zawodowej, gdy uczestniczyłam w targach spotykałam kobiety m.in. z mojego pokolenia, które doskonale się odnajdują na swoich stanowiskach. Jestem dumna z tego, że moja rodzina działa w tej branży. Moja babcia ma 96 lat i uważa, że najlepszym etapem jej życia była praca przy obłudzie klientów w warsztacie Volkswagena.
- Anita Niemczyk
„Biznesu nie należy dzielić na męski i damski” – uważa z kolei Joanna Szwajkowska, Prezes firmy WUZETEM.
Nigdy się nad tym nie zastanawiałam, czy to, że jestem kobietą ma znaczenie w mojej pracy. A skoro się nad tym nie zastanawiałam, to wniosek z tego, że nie ma to zupełnie znaczenia. Kiedy kilka lat temu zaproponowano mi stanowisko prezesa w firmie WUZETEM produkującej komponenty do układów wtryskowych w silnikach diesla, swojego wyboru nie rozważałam w takim kontekście, że jest to męska branża. Podeszłam do tego jak do wyzwania. Natomiast, gdy już znalazłam się w firmie, zorientowałam się, że od ponad 60-ciu lat jestem pierwszą kobietą, która nią pokieruje i że jestem w męskim środowisku, ale nigdy nie traktowałam tego jako barierę. Swoich współpracowników czy partnerów biznesowych postrzegam nie poprzez pryzmat płci, ale ich kompetencje.
- Joanna SzwajkowskaW czasie debaty zostały przywołany raport firmy Millward Brown, przygotowany dla Fundacji Liderek Biznesu „Gdzie jest szklany sufit”. Z danych zawartych w raporcie wynika, że 38 proc. badanych pracowników nie chce mieć kobiety szefa.
Pracownicy po prostu wiedzą, że z nami jest trudniej. My kobiety, szczegółowo analizujemy wszystkie kwestie, bardziej penetrujemy każdy temat, ale wystarczy być dobrym pracownikiem, żeby nie mieć z nami problemów. Istnieje taki stereotyp, że kobieta, aby odnieść sukces, musi być dwa razy lepsza od mężczyzn. Moim zdaniem jest wiele kobiet, które są nawet cztery razy lepsze od mężczyzn - dłużej pracują, dłużej rozmawiają z pracownikami, poświęcają więcej uwagi zadaniom, jakie przed nimi stoją i może to jest powód niechęci do kobiet szefów. Moja rada pań - bądźcie półtora raza lepsze od mężczyzn i czasem odpuszczajcie.
- Krystyna Boczkowska
W opinii Agnieszki Komornickiej panowie często chcieliby przejść przez dzień pracy łatwo, miło i przyjemnie.
Tymczasem synonimem kobiety szefa jest skrupulatność, dbałość o szczegóły, precyzyjność - a te cechy nie zawsze podobają się pracownikom. Drobiazgowość, która czasem może być utrudnieniem w pracy, jest również naszym atutem. Nie zarządzamy przez siłę i władzę, ale poprzez empatię. Sądzę, że te badania nie do końca odzwierciedlają to, co pokazuje życie.
- Agnieszka KomornickaKobiety są wymagające, bardzo skrupulatne, zawsze wcześniej wszystko planują, a jak się czasem rozpędzimy, to trudno nam się zatrzymać. Myślę, że to może być powód.
- Anita Niemczyk
Natomiast Agnieszka Komornicka zwróciła uwagę, że w dużej mierze to od mężczyzn zależy jak bardzo będą walczyć z przekonaniami kulturowymi, by odejść od stereotypu przypisywania kobietom wyłącznie roli żony i matki.
Kobiety naprawdę potrafią być bardzo dobrymi pracownikami. Skrupulatność - cecha przypisywania kobietom - jest bardzo cenna u pracowników także niższego szczebla. Zachęcam do zatrudniania kobiet również dlatego, że są bardzo lojalne. Lojalność i odpowiedzialność kobiet może pomóc odnieść sukces mężczyźnie szefowi.
- Agnieszka KomornickaUczestniczki debaty odpowiadały również na pytanie, co zdecydowało, że można je nazwać kobietami sukcesu w męskiej branży i jakie są czynniki sprzyjające temu, by odnieść sukces.
Zdaniem Krystyny Boczkowskiej, niewątpliwie są to wysokie kompetencje.
Bez tego nie można zrobić kariery. Kolejny czynnik to gotowość na zmiany - jedna z ważniejszych obecnie cech. Świat się zmienia, a kobieta menedżer musi za tymi zmianami podążać. Kobieta świetnie skraca dystans, nigdy nie jest nadętym prezesem czy szefem. Szacunek i zaufanie do pracowników to także immanentna cecha dobrego menedżera.
- Krystyna Boczkowska
Warto znaleźć także czas na działalność czy realizację pasji poza firmą.
Konsekwencja w działaniu – to zdaniem Agnieszki Walczak klucz do sukcesu nie tylko w męskiej branży.
Lata pracy w Bosch Car Service wiele mnie nauczyły. Jestem wymagająca, stanowcza, konkretna, potrafię także na bieżąco dostosować się do sytuacji, ale jednocześnie, jeśli jest taka potrzeba, jestem nieugięta w dążeniu do celu. Wypracowałam sobie to, że partnerzy biznesowi, gdy słyszą w słuchawce kobiecy głos, nie ignorują mnie. Ważne, aby panowie byli w biznesie partnerami do rozmowy i nie ignorowali kobiet. Wtedy możemy iść do przodu.
- Agnieszka WalczakJeśli nie będziemy pewne siebie podchodząc do wyzwań zawodowych, to będzie nam zdecydowanie trudniej podejmować decyzje. Mężczyzna ma pewność siebie przypisaną z założenia, a my musimy ją demonstrować.
- Joanna SzwajkowskaPodsumowując debatę, jej uczestniczki podzieliły się z publicznością radami dla pań, które chcą odnieść sukces.
Róbcie to, co kochacie i co lubicie. Kobiety mają trzy cechy, nad którymi powinny popracować. Po pierwsze chcą być bardzo lubiane. A nie zrobi się kroku do przodu, jeśli będziemy tylko lubiane, bo wówczas będziemy robić to, czego każdy od nas oczekuje. To nie jest dobra droga. Druga rzecz to syndrom oszusta - kobiety mają ciągłe poczucie, że wiedzą za mało, że gdy dostaną awans i zdecydują się na wyższe stanowisko to ktoś kiedyś to odkryje. I ostatni czynnik - syndrom diademu. Kobieta ciężko pracuje i oczekuje, że ktoś ją za to nagrodzi - nieprawda. Jeśli same nie będziemy sygnalizować, że chcemy zrobić karierę, to samo się to nie stanie. Musimy nad tym pracować.
- Krystyna BoczkowskaCzęsto mówimy sobie „nie damy rady” i to my budujemy szklane sufity, co powoduje, że trudno nam się przebić. Stawiajmy sobie cele i wierzmy, że jesteśmy w stanie je osiągnąć.
- Agnieszka KomornickaSkoncentrować się na swoim celu i być bardzo przekorną.
- Anita NiemczykNiezbędne jest ciągłe doskonalenie, szkolenia i podnoszenie swoich kompetencji.
- Agnieszka WalczakBądźmy pewne siebie i swoich kompetencji. Nie bójmy się przyznawać, że czegoś nie wiemy. Wykorzystujmy swoją intuicję w pracy, bo jest to cecha, która nas wyróżnia.
- Joanna SzwajkowskaCechy kobiety menedżera są uniwersalne i branża nie ma tu zupełnie znaczenia - bardzo wysokie kompetencje, stałe doskonalenie się, gotowość na zmiany, empatia. Wszystko to cechuje dobrego lidera i jest tak uniwersalne, że sprawdza się w każdych warunkach. Zawsze dziwiło mnie takie podejście i zdziwienie mężczyzn, że kobieta może odnaleźć się w męskiej branży. Przecież w życiu prywatnym także obracamy się wśród mężczyzn i doskonale sobie z tym radzimy. Praca jest oczywiście sformalizowaną organizacją, ale tam szczególne te emocje powinny być hamowane. W krajach zachodnich regulacje dotyczące mobbingu czy dyskryminacji są jednymi z pierwszych wdrażanych w organizacji. Firmy takie jak Bosch posiadają takie regulacje, ale obawiam się, że w mniejszych organizacjach jeszcze się tego nie stosuje. Sądzę jednak, że mężczyźni są obecnie bardziej świadomi, lepiej wychowani, edukacja przyczyniła się z pewnością do respektowania równych praw kobiet i mężczyzn. Myślę, że jesteśmy na dobrej drodze, żebyśmy w ogóle o takich problemach nie mówili.
- Krystyna Boczkowska
Zdjęcia: SDCM, Bosch