Obecnie wszyscy potencjalni nabywcy samochodów zwracają słusznie uwagę nie tylko na wygląd i cechy użytkowe, ale coraz częściej sprawdzają czy samochód jest wyposażony w układ klimatyzacji. Ponad 90% obecnie produkowanych samochodów jest fabrycznie wyposażonych w klimatyzację, która zapewnia o wiele większy komfort podróży, zwłaszcza w okresie letnim, oraz podnosi bezpieczeństwo kierowców i pasażerów. Statystyki opracowane dla rynku niemieckiego informują, że gdy temperatura w kabinie osiąga 27°C ryzyko wypadku w terenie zabudowanym wzrasta o 11 proc., natomiast przy 32°C aż o 22 proc. z powodu irytacji i opóźnionych reakcji kierowców. Ponadto w pozostałych porach roku funkcje odszraniania i usuwania pary z szyb pojazdu mają zapewnić doskonałą widoczność. Pamiętajmy jednak, że układ klimatyzacji funkcje te spełnia jedynie wówczas, gdy działa poprawnie, co zależy od regularnie przeprowadzanych przeglądów i serwisowania. Dotyczy to nie tylko strony hydraulicznej, czyli obiegu czynnika chłodzącego, ale również systemu kanałów dostarczających powietrze do kabiny.

Niestety, czasami poprawnie wykonane standardowe przeglądy układu klimatyzacji nie są gwarancją jego sprawnego działania. Często zapomina się o tak prozaicznych elementach jak zapewnienie prawidłowych warunków wymiany ciepła, w tym drożności wymienników, swobodnego przepływu powietrza. A nie jest to jedyna usterka z całej palety problemów związanych z układem klimatyzacji.

Na przykładzie Peugeot 206 postaramy się przedstawić, że wadliwe działanie klimatyzacji może być spowodowane usterką instalacji elektrycznej. Symptomy usterki są następujące: podczas jazdy klimatyzacja działa prawidłowo natomiast po zatrzymaniu się np. na światłach, klimatyzacja przestaje działać i z nadmuchów płynie ciepłe powietrze.

Zanim gorączkowo przystąpimy do demontażu elementów samochodu, zaleca się wykonanie następujących czynności:

• sprawdzić stan wszystkich bezpieczników
• przeprowadzić autodiagnostykę, by wykluczyć obecność usterek w sterowniku silnika
• wykonać aktywację wentylatora chłodnicy na niskiej i wysokiej prędkość

Te czynności wydają się być prozaiczne, jednak mają duże znaczenie. Do wykonania dwu ostatnich musimy wykorzystać sprzęt diagnostyczny. Druga czynność jest prostym odczytem obecności błędu. Ostatnią z nich można przeprowadzić wykorzystując np. interfejs diagnostyczny firmy TEXA NanoService Clima, który jest zintegrowany ze stacją obsługi klimatyzacji Konfort K780R – w tym przypadku dysponujemy wszystkimi niezbędnymi narzędziami diagnostycznymi. W tym celu należy uruchomić stację Konfort K780R i z menu wybrać opcję Autodiagnostyki a następnie markę, model oraz kod silnika pojazdu.

Po nawiązaniu komunikacji ze sterownikiem klimatyzacji należy wybrać Aktywacje, w których znajdziemy stosowne aktywacje (wentylator chłodnicy 1 i 2 czyli pierwsza i druga prędkość).

W samochodzie Peugeot 206 sygnalizowana wcześniej nieprawidłowość polegająca na podawaniu ciepłego powietrza podczas postoju i powrotu do poprawnego działania kiedy samochód ruszy z miejsca, jest wywołana niewłaściwym przepływem powietrza przez wymiennik ciepła, jakim jest skraplacz. Gdy ze skraplacza nie zostaje odprowadzone ciepło wzrasta panująca w nim temperatura. Niemożliwe staje się skroplenie czynnika chłodzącego, wysokie ciśnienie osiąga krytyczne wartości i automatycznie powoduje rozłączenie kompresora. W sprawnym pojeździe, przepływ powietrza przez skraplacz jest wymuszony poprzez załączenie wentylatora chłodnicy na niskiej prędkości po włączeniu klimatyzacji. Podczas jazdy nie jest to niezbędny warunek, ponieważ pęd powietrza może zapewnić wymianę ciepła na wystarczającym poziomie, nie działa jednak podczas postoju. Dlatego tak ważne jest aby wykonać prostą kontrolę poszczególnych elementów według listy, zanim przystąpi się do naprawy.

Potwierdzeniem naszej diagnozy jest zapisany w pamięci sterownika klimatyzacji błąd wentylatora. Dodatkowo pomocnymi informacjami są parametry pracy klimatyzacji np. temperatura powietrza w nawiewach i temperatura parownika.

Zazwyczaj nie działa niska prędkość wentylatora, która potrzebna jest w zasadzie tylko dla układu klimatyzacji. Użytkownik nie zauważa wysokiej temperatury silnika, ani żadnych innych usterek ponieważ wtedy włączana jest druga prędkość.

Powodem niedziałającego wentylatora może być opornica niskiej prędkości lub też wadliwy przekaźnik. Usytuowanie tych dwóch elementów jest dość kłopotliwe, ponieważ znajdują się one pod „grillem” na plastikowym stelażu, do którego przymocowany jest wentylator. Niestety nie ma innego dostępu jak tylko od przodu. Najprostszą opcją, jednak czasochłonną jest demontaż zderzaka. Osoby, które mają nieco więcej doświadczenia z tym modelem, poradzą sobie ściągając jedynie „grill”. Po lewej stronie znajduje się zaślepka (wskazana niebieską strzałką), która kryje pod sobą przekaźnik niskiej i wysokiej prędkości oraz złącze główne wentylatora. Poniżej znajduje się zespół rezystora niskiej prędkości wentylatora chłodnicy (wskazanym przez czerwoną strzałkę) z zabezpieczeniem termicznym.

Po zapewnieniu sobie dostępu do tych elementów można przystąpić do ich kontroli wzrokowej. Najczęstszą przyczyną tej usterki jest niewłaściwy kontakt elektryczny, przy zespole przekaźników lub przy rezystorze. Może być on wywołany brakiem wcześniej wspomnianej zaślepki. Wystawiało to zespół przekaźników na bezpośredni wpływ czynników zewnętrznych (woda, sól w zimie, błoto itp.) i powodowało wystąpienie korozji instalacji elektrycznej. Mimo obecności zaślepki dobrze jest mimo wszystko sprawdzić przekaźniki.

Ponadto w zespole rezystora należy sprawdzić czy zabezpieczanie termiczne nie zostało uszkodzone, poprzez kontrolę obwodów na pinach 1 i 3 rezystora. Jeżeli obwód jest przerwany należy wymienić rezystor.

Ostatnią czynnością do wykonania pozostaje sprawdzenie samego wentylatora. Powinno się go najpierw ocenić wizualnie: spojrzeć na „śmigło” czy nie ma śladów uszkodzeń. Następnie jaką siłę trzeba przyłożyć, żeby obrócić wirnikiem i sprawdzić pobór mocy na pracującym wentylatorze (prawidłowo około 20-25A w zależności od typu wentylatora).

Przykład ten obrazuje że układ klimatyzacji z pozoru wydaje się być prostym mechanizmem. Rzeczywiście działa w oparciu o proste zasady fizyki, niemniej jednak prawidłowe działanie jest uzależnione od wielu czynników i prawidłowej pracy wielu podzespołów, które na pozór nie mają bezpośredniego związku. Dokładne poznanie zasad działania poszczególnych systemów, w tym i klimatyzacji samochodowej oraz zastosowanie profesjonalnych narzędzi diagnostycznych gwarantuje szybką i sprawną identyfikację możliwych usterek oraz szybką i skuteczną naprawę. Życzymy powodzenia.

Artykuł sponsorowany przez firmę Texa