• Od 1 października 2023 r. zaczną obowiązywać zaostrzone kary dla nietrzeźwych kierowców.
• Zmiany zakładają m.in. podniesienie kary pozbawienia wolności z 12 do 16 lat za spowodowanie ciężkich obrażeń lub śmierci, a od marca 2024 r. także konfiskatę pojazdu.
• Nietrzeźwy kierowca zwraca także pełną kwotę odszkodowania, które ubezpieczyciel wypłacił poszkodowanym z polisy OC.
• Więcej informacji w polskiej (i nie tylko) branży aftermarketowej i motoryzacyjnej znajdziesz na stronie głównej Motofaktora. Jeśli chcesz być na bieżąco z najważniejszymi wiadomościami z branży – zapisz się na nasz newsletter.

W przepisach drogowych już od 2022 r. funkcjonują zwiększone kary dla kierowców, którzy prowadzą pojazdy pod wpływem alkoholu. Na przykład za jazdę samochodem w stanie po spożyciu (między 0,2 a 0,5 promila alkoholu we krwi) mandat wynosi od 2,5 tys. zł do nawet 30 tys. zł. W przypadku nietrzeźwości (powyżej 0,5 promila) można z kolei zapłacić do 60 tys. zł. Do tego dochodzą m.in. kilkuletni zakaz prowadzenia samochodu i jednorazowo 15 punktów karnych.

Od 1 października 2023 r. katalog kar będzie uwzględniał również do 3 lat więzienia za samo prowadzenie „pod wpływem” dla osób ponownie złapanych na tym przewinieniu. A także od 5 do 16 lat pozbawienia wolności dla sprawców wypadków ze skutkiem śmiertelnym oraz od 3 do 16 lat, jeżeli poszkodowany dozna ciężkiego uszczerbku na zdrowiu – obecnie kary wahają się od 2 do 12 lat. Co więcej – takie same konsekwencje będą wyciągane wobec osób, które uciekły z miejsca zdarzenia, żeby uniknąć badania poziomu alkoholu w organizmie.

Poszkodowani przez pijanego kierowcę inni uczestnicy ruchu drogowego dostają odszkodowanie z jego obowiązkowej polisy OC. Jednak ubezpieczyciel ma prawo zażądać od sprawcy zwrotu wypłaconych pieniędzy – to tzw. regres ubezpieczeniowy. Dopuszcza go art. 43 ustawy, która reguluje zasady działania OC dla wszystkich ubezpieczycieli na polskim rynku .

Kwota, którą należy zwrócić, różni się w zależności od skali i rodzaju wyrządzonej przez pijanego kierowcę szkody. Może to być kilkaset złotych po niewielkiej stłuczce, ale równie dobrze kilkaset tysięcy a nawet kilka milionów złotych po karambolu. Średnia wartość wypłacanego w Polsce odszkodowania z ubezpieczeń OC wynosi kilka tysięcy złotych.

Polska nie była pierwsza – konfiskaty samochodów za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości wprowadziły już inne kraje Europy – zwracają uwagę eksperci portalu autobaza.pl. Podobne prawo obowiązuje m.in. w Litwie czy Łotwie, gdzie skonfiskowanie pojazdu następuje na skutek jazdy pod wpływem alkoholu, środków odurzających czy ucieczki z miejsca wypadku. Istnieją jednak państwa, których władze posunęły się znacznie dalej i wprowadziły tę karę również za inne przewinienia, np.:

• Austria – za udział w nielegalnych wyścigach na drogach publicznych, przekroczenie dozwolonej prędkości w niebezpiecznych warunkach, takich jak śliska nawierzchnia, dwukrotne przekroczenie dozwolonej prędkości, jazdę po odebraniu prawa jazdy z powodu przekroczenia prędkości, podczas jazdy bez uprawnień.
• Dania – za podwójne przekroczenie dopuszczalnej prędkości, jazdę po spożyciu alkoholu od 2 promili, skazanie przez sąd za szczególnie niebezpieczną jazdę oraz brak OC.
• Francja – za przekroczenie prędkości o ponad 50 km/h, prowadzenie powyżej 0,5 promila we krwi, spowodowanie kolizji i ucieczkę z miejsca zdarzenia, niezatrzymanie się do kontroli drogowej, jazdę bez uprawnień lub bez ubezpieczenia.

Kara w postaci skonfiskowania samochodu obowiązuje w kilkunastu krajach Europy, a coraz częściej wprowadza się ją w przypadku przekraczania prędkości. Należy również uwzględnić to, że prawo w innych państwach jest znacznie bardziej restrykcyjne w tym zakresie. Dla porównania we Francji ponowne popełnienie tego samego wykroczenia skutkuje wzrostem kary o 100%.

Komenda Główna Policji informuje w raporcie „Wypadki drogowe w Polsce w 2022 roku”, że w 2022 roku, w porównaniu z ubiegłym rokiem, nastąpił wzrost liczby wykrytych kierowców prowadzących pod wpływem alkoholu. Mimo to liczba wypadków z ich udziałem znacznie spadła (o 11,7%). Z danych wynika jednak, że jedną z najczęstszych przyczyn wypadków na polskich drogach jest niedostosowanie prędkości przez kierowców.

Zgodnie z danymi przedstawionymi w raporcie „Bezpieczni za kierownicą. AutoWatch Polska 2021” przekraczanie dopuszczalnej prędkości przez prowadzących pojazd to najczęstsze wykroczenie drogowe, którego się dopuszczają (przyznaje się do tego aż 81% z nich), co stanowi równie poważny problem co jazda w stanie nietrzeźwości. Istnieją zatem przesłanki, by zastosować taką samą karę i w tym przypadku.

Warto przypomnieć, że we wrześniu 2022 roku zlikwidowano możliwość redukcji liczby punktów karnych, co przyniosło oczekiwane skutki. Według danych Komendy Głównej Policji w pierwszych sześciu miesiącach od zakazu prawo jazdy straciło ponad 50% więcej osób niż w ubiegłym roku. Pomimo widocznych efektów, od 17 września raz na pół roku będzie można wziąć udział w szkoleniu, które usunie aż sześć punktów karnych. Rząd zapewnia jednak, że wzrost ceny kursów z 350 zł do nawet 1,2 tys. zł ma skutecznie przestrzec przed łamaniem prawa, ale przywrócenie takiego rozwiązania wciąż nie przekonuje i wywołuje niezadowolenie części społeczeństwa.

Źródło: Compensa TU SA Vienna Insurance Group, autobaza.pl