W przypadku autobusu była to wymiana profilaktyczna łożyska, związana z przebiegiem pojazdu, natomiast w przypadku naczepy łożysko zostało wymienione ze względu na głośną pracę.

Jako część zamienną zastosowany został zestaw łożysk FAG SmartSet o numerze referencyjnym 713700510 i 723702910 w, którego skład wchodzą moduły łożyska wewnętrznego i zewnętrznego piasty koła, pierścienie montażowe . Moduły są nasmarowane i zmontowane w procesie produkcji – mają wykonany naciąg wstępny. Koszyk z rolkami zintegrowany jest z pierścieniem sprężystym spinającym obydwie bieżnie łożyska.

Bieżnie łożyska pokryte są czarną powłoką Duratect-B, charakteryzującą się wysoką odpornością na korozję, niwelującą mikropęknięcia i zmniejszającą tarcie.

Łożyska w procesie produkcji wypełnione są smarem. Zastosowany jest smar LOAD 150 przenoszący duże obciążenia termiczne i mechaniczne. Ponadto ten rodzaj smaru zapewnia dobre właściwości smarujące przy niskich prędkościach obrotowych kół. Specjalnie wykonane fazy na bieżniach ułatwiają ich montaż w piaście jak i na osi, czopie zwrotnicy.

Dzięki takiej konstrukcji łożyska montaż jest bardzo prosty.

Ważną kwestią jest to, że łożyska te mogą pracować w osiach napędowych w kontakcie z olejem przekładniowym, tak jak w autobusie MB Tourismo 350 RHD (zdj. 1).

Po zdjęciu kół jezdnych osi napędowej autobusu, cofnięciu regulacji ustawienia szczęk hamulcowych, zdemontowana została pokrywa piasty. Po odbezpieczeniu i odkręceniu jej nakrętki centralnej, zsunięto zespół piasta – bęben hamulcowy. Kolejną operacją było odłączenie bębna od piasty i wymontowanie łożysk, a następnie umycie piasty i osi drążonej.

Bardzo ważnym etapem była weryfikacja części w celu określenia stopnia zużycia i ewentualnego określenia jego przyczyny.

Oś i piasta nie miały widocznych uszkodzeń. Po oględzinach łożysko zostało umyte w celu weryfikacji powierzchni bieżni zewnętrznej od strony osadzenia w piaście. Powierzchnia bieżni miała równomierny ślad osadzenia w piaście, co potwierdza brak jej owalizacji (zdj. 2).

Bieżnie łożysk posiadały ślady zużycia adekwatne do przebiegu pojazdu (zdj.3).

Po umyciu i weryfikacji części przystąpiono do montażu zestawu SmartSet, zgodnie z zamieszczoną instrukcją (Zdj. 4). Najpierw wprasowano większe łożysko z użyciem dołączonego pierścienia montażowego (narzędzie o specjalnym kształcie umożliwiającym wciśnięcie łożyska w gniazdo oddziałując siłą na bieżnię zewnętrzną). Łożysko ustawiono tak, aby krawędź bieżni zewnętrznej tworzyła z osią piasty kąt 90 stopni (zapobiega to zaklinowaniu się łożyska).

Podczas wprasowywania należy zwrócić uwagę, aby siła nie była mniejsza niż 0,5 t (jeśli tak by się stało, należy wymienić piastę) – jeśli nie mamy bezpośredniego odczytu, korzystamy z przelicznika ciśnienie – siła. Podczas wciskania łożyska maksymalna siła nie może przekroczyć siły podanej w instrukcji montażu, określającej prawidłową głębokość osadzenia łożyska – kontrolujemy wskazania manometru (Zdj. 5). W taki sam sposób wprasowane zostało małe łożysko. Na koniec z użyciem pierścienia montażowego (dołączony do zestawu) większej średnicy wprasowano pierścień uszczelniający . Tak przygotowaną piastę połączono z bębnem hamulcowym. Następnie posmarowana została warga uszczelniacza i zespół piasta – bęben hamulcowy, przy zwróceniu uwagi na w miarę osiowe ustawienie, został włożony na oś (łatwy montaż na osi, dzięki specjalnie sfazowanym bieżniom).

W kolejnym etapie dokręcono i zabezpieczono nakrętkę centralną, zalecanym przez producenta osi momentem dokręcenia. Przy tej konstrukcji łożyska nie było konieczności, jak przy tradycyjnym łożysku stożkowym, obracać piastą – łożysko nie podlega tzw. klinowaniu się. Po włożeniu i przykręceniu półwałka napędowego, zwanego półosią, i założeniu kół jezdnych wymiana została zakończona.

Przy okazji sprawdzono pod kątem drożności odpowietrznik mostu napędowego. Jego niedrożność powoduje wzrost ciśnienia, a to skutkuje wyciekiem oleju przez uszczelniacze piasty.

W naczepie wyposażonej w oś BPW Eco Plus postępowanie było podobne, z tą różnicą, że w tym przypadku rozłączono piastę od tarczy hamulcowej, a nie od bębna hamulcowego i zdjęto ją z czopa.

Podczas weryfikacji zużycia łożysk okazało się, że przyczyną głośnej pracy tego elementu było zużycie bieżni wynikające z oddziaływania wyrw w jezdni na koła jezdne i ich piasty. Ponadto wystąpiła niewielka nieszczelność na pierścieniu uszczelniającym, spowodowana silnym zabrudzeniem pochodzącym z terenu w którym eksploatowana była naczepa (zdj. 6).

Po wprasowaniu łożysk (zdj.7) i założeniu piasty na czop, dokręcono nakrętkę centralną piasty nie zalecanym momentem, lecz takim, który wymuszony jest zastosowanym mechanizmem tzw. grzechotkowym.

Moment ustalony jest na sprzęgiełku nakrętki (zdj. 8, 9).

Wszystkie informacje potrzebne do wymiany łożyska można znaleźć na portalu REPXPERT.

W przypadku obydwu wymian na łożyska SmartSet potwierdziła się oszczędność czasu. Montaż jest prosty i szybki, ponieważ nie obracamy kołem. Dzięki specjalnie obrobionymi bieżniom w sposób bezpieczny i prosty wprasowujemy łożyska, a następnie całą piastę osadzamy na osi koła. Zauważalna jest także oszczędność na materiale eksploatacyjnym. Brak konieczności użycia smaru, gdyż łożysko wypełniane jest smarem podczas procesu produkcyjnego.

Artykuł sponsorowany przez firmę Schaeffler