Nowe regulacje wprowadzone w życie to:

1. Piesi otrzymują pierwszeństwo nie tylko gdy znajdują się na przejściu dla pieszych, ale także wchodząc na to przejście. Przepis ten nie dotyczy tramwajów, które nie muszą ustępować pierwszeństwa pieszym na przejściu dla pieszych przez torowisko.
2. Wprowadzono zakaz korzystania przez pieszych z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych przechodząc i wchodząc na jezdnię – ten zakaz dotyczy również przejść dla pieszych.
3. Dopuszczalna prędkość w obszarach zabudowanych w nocy wynosi tak samo jak w dzień 50km/h.
4. Na autostradach i drogach ekspresowych należy zachować minimalny odstęp od poprzedzającego pojazdu. Odstęp ten w metrach nie może być mniejszy niż  połowa prędkości, z którą porusza się kierujący, wyrażonej w kilometrach na godzinę.

Celem wprowadzanych zmian jest zmniejszenie zagrożeń na polskich drogach. Grupą szczególnie narażaną na śmierć lub utratę zdrowia są piesi. Liczba ofiar śmiertelnych wśród pieszych na milion mieszkańców jest 2 razy wyższa niż średnio w Unii Europejskiej i blisko 7 razy wyższa niż w Holandii czy Szwecji. W 2020 roku na polskich drogach zginęło 631 pieszych, a 197 pieszych straciło życie na przejściu dla pieszych. Co 10 zabity pieszy swoim zachowaniem (nieostrożne wejście na jezdnią przed jadący pojazd) przyczynił się do zaistnienia wypadku. Najczęstszą przyczyną śmiertelnego potrącenia pieszego na przejściu było nieustąpienie przez kierującego pierwszeństwa pieszemu.

W dbałości o bezpieczeństwo pieszych wprowadzono zakaz korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych przy przechodzeniu przez jezdnię, w sposób utrudniający możliwość obserwowania sytuacji drogowej. Nie mamy danych, ile potrąceń pieszych było spowodowane takim zachowaniem, jednak wiadomo że rozmowa przez telefon, a szczególnie pisanie i czytanie wiadomości czy przeglądanie innych treści w telefonie, powoduje rozproszenie uwagi, które może być źródłem nieostrożnego zachowania się pieszego. Z badań wykonanych przez Instytut Transportu Samochodowego wynika, że 5% pieszych przechodząc przez jezdnię korzysta z telefonu komórkowego. Wprowadzony zakaz ma przede wszystkim znaczenie prewencyjne.

Z poprawą bezpieczeństwa pieszych ma związek trzecia zmiana obniżająca dopuszczalną prędkości w obszarach zabudowanych w nocy z 60km/h do 50km/h. Polska była jedynym krajem Unii Europejskiej, w którym w nocy można było jeździć szybciej niż w dzień. Tymczasem w obszarach zabudowanych w nocy zginęła ponad połowa pieszych zabitych w obszarach zabudowanych. Wypadków w nocy jest znacznie mniej, ale są one cięższe, dlatego bardzo ważne jest aby kierowcy w obszarach zabudowanych szczególnie w nocy przy ograniczonej widoczności jeździli wolniej.

W 2020 roku na autostradach i drogach ekspresowych doszło do 687 wypadków, w których zginęło 120 osób, a 290 zostało ciężko rannych. Wypadki na tych drogach to zaledwie 3% wszystkich wypadków, ale ze względu na prędkości rozwijane na drogach tych kategorii, zwykle są to bardzo ciężkie wypadki z udziałem wielu pojazdów. W 20% przyczyną tych wypadków było niezachowanie bezpiecznej odległości pomiędzy pojazdami. Badania przeprowadzone w latach 2014-2015 wykazały, że na autostradach 18% kierujących nie zachowywało bezpiecznego odstępu. Dlatego wprowadzenie precyzyjnych przepisów pozwalających kierującym określić prawidłowy odstęp pomiędzy pojazdami ma znaczenie profilaktyczne i powinno zapobiec wielu niebezpiecznym zdarzeniom na drogach szybkiego ruchu.

Treść najnowszych przepisów cytujemy poniżej:

PIERWSZEŃSTWO PIESZYCH WCHODZACYCH NA PRZEJŚCIE DLA PIESZYCH

Art. 13.

1. Pieszy wchodzący na jezdnię lub torowisko albo przechodzący przez jezdnię lub torowisko jest obowiązany zachować szczególną ostrożność oraz, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, korzystać z przejścia dla pieszych.

1a. Pieszy znajdujący się na przejściu dla pieszych ma pierwszeństwo przed pojazdem. Pieszy wchodzący na przejście dla pieszych ma pierwszeństwo przed pojazdem, z wyłączeniem tramwaju.

Art. 26.

1.  Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność, zmniejszyć prędkość tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo pieszego znajdującego się na tym przejściu albo na nie wchodzącego i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na tym przejściu albo wchodzącemu na to przejście, z zastrzeżeniem ust. 1a.

1 a.  Kierujący tramwajem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność, zmniejszyć prędkość tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo pieszego znajdującego się na tym przejściu i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na tym przejściu.

ZAKAZ KORZYSTANIA Z TELEFONU PRZEZ PIESZYCH

Art. 14. Zabrania się:

…

8) korzystania z telefonu lub innego urządzenia elektronicznego podczas wchodzenia lub przechodzenia przez jezdnię lub torowisko, w tym również podczas wchodzenia lub przechodzenia przez przejście dla pieszych – w sposób, który prowadzi do ograniczenia możliwości obserwacji sytuacji na jezdni, torowisku lub przejściu dla pieszych.

DOPUSZCZALNA PRĘDKOŚĆ W OBSZARACH ZABUDOWANYCH 50 KM/H PRZEZ CAŁA DOBĘ

Art. 20.

1. Prędkość dopuszczalna pojazdu lub zespołu pojazdów na obszarze zabudowanym wynosi 50 km/h, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Prędkość dopuszczalna pojazdu lub zespołu pojazdów w strefie zamieszkania wynosi 20 km/h.

BEZPIECZNA ODLEGŁOŚĆ NA AUTOSTRADACH I DROGACH EKSPRESOWYCH

Art. 19.

3a. Kierujący pojazdem podczas przejazdu autostradą i drogą ekspresową jest obowiązany zachować minimalny odstęp między pojazdem, którym kieruje, a pojazdem jadącym przed nim na tym samym pasie ruchu. Odstęp ten wyrażony w metrach określa się jako nie mniejszy niż połowa liczby określającej prędkość pojazdu, którym porusza się kierujący, wyrażonej w kilometrach na godzinę. Przepisu tego nie stosuje się podczas manewru wyprzedzania.

Źródło: ITS